Гьарсаб ляхнин устад

 

 

Мялим. Му гафназ фукьан аьхю кьувват айкIан! Абйир — бабарин гафариинди, совет деврин вахтари мялим гъяркъиган , баяр-шубари жин хьуз чар-йир апIуйи. Дугъриданра, думу девриъ мялимдиз аьхю гьюрмат айи.
Гъи фуну мялимдизра мектебдиъ лихуз читинди алабхъура. Хъа ужур мялимди, читинвалариз дилигди, чан вазифйир кIулиз адагъуру. Ужудар тажрубалу мялимар Табасаран райондиъ гизаф а. Гьадрарикан сар ЧвултIарин кьялан мектебдиъ ляхин апIури гъахьи Сейидгьясан Сейидмягьямедов ву.

 

 

Сейидмягьямедов Сейидгьясан Сейидмягьямедович 1950-пи йисан 11-пи майдиъ Табасаран райондин ЧвулатI гъулаъ бабкан гъахьну. 1957-пи йисан дугъу мектебдиз сабпи гамар алдагъну ва 1966-пи йисан ЧвултIарин 8-йисандин мектеб ккудубкIну. Хъа 1966-1970-пи йисари Сейидгьясан Сейидмягьямедовди Дербент шагьриъ айи медучилищейиъ фельдшервалин курсар гъурхну.
Фельдшервалин курсар ккудукIбан кьяляхъ, дугъу армияйин жергйириъ чан эскервалин буржира тамам апIуру.
1975-1981-пи йисари дугъу ДГУ-йиъ филологияйин факультетдиъ урхури гъахьну.
Сейидгьясан Сейидмягьямедович 1975-2018-пи йисари ЧвултIарин кьялан мектебдиъ ОБЖ-йин дарсар кивру мялимди гъилихну. Дугъаз мялимвалин 43 йисахьна стаж а. Гьаму вахтнан арайиъ дугъу хайлин урхурайидариз тербия ва аьгъювалар тувну. Дугъу аьгъювалар туву хайлин баяр-шубари вузар ккудукIну, гьамусяаьт жюрбежюр гъуллугъариъ ляхин апIура.
«Сейидмягьямед ич мектебдиъ ОБЖ-йин дарсар кивру мялимди гъилихну. Гьадму вахтна думу «Табасарандин нурар» газатдин мухбирдира лихури гъахьну. Думу касди, чав ОБЖ-йин дарсар киврайивализ лигну, бицIидариз чпин юкIвариъ Ватандихьна, багъри жилихьна, халкьдихьна ккунивал уьбхюз улупну. Гьацира мектебдин ватанпервераринна-интернационалистарин «Узу Урусатдин инсан вуза» кIуру клубдин руководителдира ляхин апIури гъахьну. Чав гъизигу баркаллу зегьметниинди дугъу коллективдин арайиъ аьхю гьюрмат гъазанмиш гъапIну. Мектебдиъ урхури гъахьи баяр-шубарин абйир-бабарин терефнаанра дугъаз аьхю гьюрмат а. Сейидгьясанди, гъулаъси, райондиъра республикайиъра аьхю гьюрмат гъазанмиш дапIна», — ктибтура ЧвултIарин кьялан мектебдин директорин заместитель Алимат Мягьмудовайи.
Мялимвалин читин ва жавабдар пише ктабгъру кас, йиз фикриан, аьхю сабур хъайир, бицIидар ккунир ва дурарихьна ужуди янашмиш шлур, бицIидарин гъавриъ ахърур духьну ккунду. Совет уьлкейин вахтна думу пишейин ми-мидарди вари эйсйир гьацдар вуйи. Гъи замана дигиш дубхьнайиган, мялимарра, урхурайидарра дигиш духьна. Гъийин девриъ мялимвал апIуз думукьан рягьятди дар. Мялимарихьна вуйи тIалабар аьхюдар ву. Урхурайидарра улихьгандиндарихьан тафавутлу шула. Гъийин девриъ урхурайидариз аьгъювалар гъадагъуз айи мумкинвалар аьхюдар ву, амма, гьяйифки, думу мумкинвалар ишлетмиш апIуз дурари тIагъру апIуру.
Сейидгьясан Сейидмягьямедовди 1972-2010-пи йисари «Табасарандин нурар» газатдиъ хусуси мухбирди ва хайлин вахтна культурайин отделин заведующийдира ляхин апIури гъахьну.
– 1975-1984-пи йисари «Табаса-рандин нурар» газатдин кIулин редакторди ляхин апIури гъахьи, гьамус пенсионер вуйи Аьбдуризакь Аьлиевди, С.Сейидмягьямедов кIваин апIури, къайд гъапIнийи:
«Сейидгьясанди узухь мухбирдира, культурайин отделин заведующийдира ляхин апIури гъахьну. Думу касди, мотоциклиинди гъулариз гъягъюри-гъюри, лап читин вахтна ляхин апIури гъахьну. Думу чан ляхниин гизаф юкIв алир вуйи. Чаз айи удукьувалариз, гъазанмиш апIурайи хъуркьувалариз лигну, думу кас Табасаран райондин руководствойи саб хайлин грамотйир, гьюрматнан кагъзар ва пешкешар тувбиинди лишанлу дапIна».
Мидланра гъайри, жигьилариз тербия туври гизаф йисари лихбаз лигну, Сейидгьясан Сейидмягьямедович 2010-пи йисан Табасаран райондин главайи гьюрматнан грамотайиинди ва пешкешар тувбиинди, ва гьацира гьаму йисан вари Урусатдин переписдиъ аьхю иштирак’вал апIбаз лигну, медалииндира лишанлу дапIна.
Дугъуна чан уьмрин юлдаш Тават Къурбановнайи, 6 велед арайиз адагъну, дурариз варидариз хизанар ккергъуз кюмек гъапIну. Гьамусяаьт дурариз худларра, гудларра а.
Документарик Сейидгьясан кIури дибикIнашра, му кас вари инсанариз Беглер халуси аьгъя. Думу музыкайин инструментар ктаъру устадра ву. Дугъу швнуб-саб чюнгюр ктаъну. Гьацира дугъу, чюнгрихъди мукьмар йивури, мяълийирра апIури шулу. Сейидгьясан Сейидмягьямедов ашкьварин швнуб-саб серенжемариъра иштирак гъахьну. Чюнграр кадаъну, дурар масура туври шулу. Му ляхин дугъу чаз архаин вахт айиган, аьхю аьшкьнииндиси, устадвалииндира тамам апIуру. Чюнграр ктаувалин вари ляхин дугъу хиларихьди тамам апIуру.
Жулжагъ советдин глава Шагьи-мерден Гьясанаваевди му касдикан гьамци гъапнийи: «Сейидгьясандихъди учу байвахтнахъанмина таниш вуча. Учу сумчрариъра сатIиди мукьмар йивури гъахьунча. Ич хизанаринра гьатдихъанмина гъягъюб-гъюб айич. Му кас гьич саризра гиран ктапIуз ккунир дайи, гьаддиз дугъу халкьдин терефнаан аьхю гьюрмат гъазанмиш гъапIну. Узура, мялимвал апIури, хайлин йисари гъилихунза. Сейидгьясан Сейидмягьямедов бицIидариз юкIв тувру, чан аьгъювалар, кьувватар гьяйиф дарапIди урхурайидариз аьгъювалар ва тербия тувбан ляхниз сарф апIру мялим вуйи».
Беглер халу гъулан фициб вушра жямяаьтлугъ ляхниъра жанлуди иштирак шулу, гьаддиз агьалйирин арайиъ дугъаз аьхю гьюрмат а. Гъит Первер-дигари гележегдиъра Сейидмягья-мед Сейидмягьямедовичдиз мюгькам сагъ’вал, хизандин хушбахтвал туври ва думу ярхи уьмрин эйси хьуз гъитри.