Чан кьадарназ дилигну, варитIан гизаф художник дишагьлийир айи халкьарикан саб табасаран халкь ву кIури, хиял вуйиз. Фицики гьарсар халачичи художник ву. Гьаци вушра, чав гъизигу шиклариинди пишекар художник вуйивал тасдикь дубхьнайи дишагьлийир ихь миллетдигъ лап цIибтIан гъядар. Дурарикан сар вуйи ихь риш Шагьнабат Аьлимягьямедовайи (шиклиъ) гъизигу шикларин выставка гьамусяаьт кюгьне Дербентдин Нарин-гъалайиъ гьатIабццна.
Выставка 20 июндиъ ачмиш гъапIуб ву, ва художникдин яратмишарихъди таниш хьуз ккунидариз мушваъ вазтIан артухъ вахтна дициб мумкинвал гъубзди. Шагьнабатди чан варитIан ккуни шикларикан вуйи «Мягьялар» кIуру шикил Дербентдин музей-заповедникдиз багъиш гъапIну.
Шагьнабат живописдиин лихуз 2015-пи йисан хъюгъну, ва дугъан шиклар асас вуди абстракцияйин хатIниинди яратмиш дапIнайидар ву. Пишекар художникарин багахь ляхин апIури хьувалира дугъаз тясир дарапIди гъитундар. Чан устадвалин дережа за апIбан бадали, 2019-пи йисан Шагьнабат Репиндин ччвурнахъ хъайи Художественный академияйиз хьадан мектебдин стажировкайиз гъягъюру. Думу ляхни дугъаз ужуб тажруба тувру.
Сабпи ражну выставкайиз Шагьнабатди гъизигу шикил коллекционер Зоринди Москвайиъ адабгъну.
Дидин кьяляхъ жара художникарихъди сатIиди дугъан яратмишар гизаф выставкйириъ гъахьну.
Хъа хьур художникдихъди сатIиди Сочи шагьрин Кьюрдун театрин асас фойейикк кIули гъубшу выставкайикан жаради пуз шулу. Душваъ Шагьнабатди, чав гъизигу шикларилан гъайри, чан эскизариинди дурхнайи авторвалин юкьуб халачира улупну. Лигурайидари дурар гизаф аьшкьлуди кьабул гъапIну.
2021-пи йисан Шагьнабатдин яратмишарин кIул`инди вуйи выставка гъабхьну. Лигуз гъирагъдилан гъафидарира, пишекар гъарашугъарира ужуб кьимат тувуб ва юкIв капIру гафар пуб гьамус авториз аьдати ляхин дубхьна. Гьаци Дербентдин гъалайиъ айи выс-тавкайизра аьхю кьадар инсанар гъюра ва табасаран шуру рангариинди улупнайи гьиссарин ва уьлчмйирин аьламатнан дюн`яйихъди таниш шула. Узуз Шагьнабатдин яратмишарихъан ихь дадйир-бабарин халачйирин тIяаьм гъафунзуз, дурарилан ихь юрднан тарихнан ва гъюзимбубдин шавгьар гъюрайиси, тясир гъапIунзуз.
— Шагьнабат, яв художник`валин рякъюн эвел халачйирилан вуйин?
— Рангар хъпалгувал ихь ифдик кайиб ву. Вари йиз бицIивахтариан, хизандиан, ихь халачичивалиан ву.
Йиз уьмриъ халачйирихъди аьлакьа гизаф гъабхьну, узу халачйирин фабрикайин художник вудира хайлин гъилихунза.
Халачичивал — заан ерийин зегьмет ву. Думу кеспнахъди вердиш апIуз бицIивахтнаан мина гьаци аьгъдарди хъюгърадар. Институтариъ улупруб ухьуз хизандиъ улупуйи. Гьяйифки, урчIвцIурпи йисари му сяняаьт зяиф гъабхьну ва аьсрариинди ихь генариъ дибикIнайи сяняаьт дубгъуз мумкинвал дархьи наслар аьхю шула. Му кьиматсуз ирс жигьиларихьна дурубкьди гъубзра. Дици хьуб бедбахтвал ву.
— Яв «Ич бабан халачи» кIуру ччвур тувнайи шикил гизаф кьабул гъабхьнийиз. Дидкан ктибтнийиш ккундийзуз.
— «Бабан халачи» гьаци уч дапIнайи образ ву. Ич бабан халачйир гизафдар айи ва дурар жюрбежюрдар вуйи. Хъа гьаму халачи йиз фагьмиан удудубчIвди гъубзну. Му шикил зигуз узу 2017-пи йисан хъюгъюнза, хъа 2021-пи йисантIан думу гьял апIру жюре гъибихъундариз. Гизаф лихбан натижара ужуб гъабхьну: пишекрари дидиз заан кьимат тувра.
Му ляхин «Кюгьне накьишар» серияйиан вуйиз, ва гьамусдизкьан думу темайи сатIи дапIнайи йирхьуб шикил дизигназа. Выставкайиз дурар вари адагънадарза.
— Узуз «Дада» шикли гизаф тясир гъапIунзуз. Думу фици арайиз гъафиб вуяв?
— Думу ихь дадйириз ва веледариз бахш дапIнайиб вуйиз. Дидик дадайин маш ктар, бицIирин маш ка. Анжагь дадайин бицIир уьрхюрайи мани хил ка. Думу шиклиъ вари дадйирин сатIи образ уч апIуз чалишмиш гъахьунза. Веледдиз жвув бахш гъапIуриз, йицIур велед айи хизандиъ аьхю гъахьириз, узуз му тема, гьелбет, гизаф багахь ва багъри вуйиз.
— Уву яратмиш гъапIдаригъ увуз варитIан ккуни шиклар…
— ВаритIан узуз кьабулди вуйи ва гизаф гьисслуди арайиз гъафи шикил «Къутармиш хьуб» вуйиз. Думу Бесландиъ гъахьи гьядисйириз бахш дапIнайиб ву, ва думу шикил масу гъадабгъуз ккунидарра гизаф гъахьну. Гьамусяаьт «Къутармиш хьуб» хусуси коллекцияйиъ а.
«Ич бабан халачи» шикилра варитIан ккунидарикан вуйиз. Хъа авториз чан шикларигъ даккнидарра шулдар. Кьабул дарди гъабхьиш, узу, рангар алдатну, думу шикил гьюдюхюрза ва, узуз кьабул хьайизкьан дилихди, инсанарин арайиз адабгъударза.
— «Уьру халачи», «Назук`вал», «Завуз удучIвуб» ва жара шиклариъ уьру ва элвен рангар имбудартIан артухъди рякъюру. Му рангарин сир фтиъ а?
— Сир адар. Уьру ранг гуж апIбанубси (дявикарвалинубси), гьисаб апIура. Хъа узу йиз шиклариъ думу назукуб, жан-юкIв апIбануб вуйивал улупунза.
Йиз шикларик рангар хъпалгувалра ихь халачйирин жюрейинуб вуйиз. Узуз варитIан уьру вая укIу жил ккайи халачйир ккунидар вуйиз. Халачйир, гьалвар, кюмсар – ихь дишагьлийири дуркьаригъ убхурайиб вари. Йиз уьмур гьадму халачйириъ, кюгьне накьишариъ, чешнйириъ а. Хилин дару жара халачйириъ рюгь ва манишин айиси шулдарзуз.
— Чухсагъул, Шагьнабат! Яв уьмриъ гьаммишан рюгьлувал, манишин ва завуз удучIвури хьуб ади ибшри!
