Гъулариъ дуланмиш шулайи агьалйир, хьадан вазарилан ккебгъну, тап йиф дабхъайизкьан тахил, яр-йимиш, саб гафниинди, чIат-чIурдиъ фу бабат, нази-ниъмат аш, гьарубдикан хулаз хъчIюбхюри, кьюрдуз рузи ва сурсат уч апIури, завлан тIибхру жакьвликанра кмиди кюмек ккунийкIан кIури, шулу.
Чвну уч апIру йимишарин арайиъ лайикьлу йишв чимлари дисура. Дурар уч ва ризкьназ бакар вуди ишлетмиш апIбан саягъ ахтармиш апIури, узу 70 йистIан артухъ Мажвгул гъулан ругариин хизан-кюлфетдин арайиъ бахтлу уьмур хъапIрайи Шевлехалум Маллаевайихьна (шик-лиъ) илтIикIунза.
Учу гафар-чIалар апIру йигъан Шевлехалум баб чимлар ктюхюри айвандикк деънайи. Ич арайиъ маракьлу сюгьбат гъабхьнийич.
– Шевлехалум баб, гьамусяаьт уву апIурайи ляхникан кидибта!
– Йиз балина швушву улихьна йи-гъари духнайи чимларик кайи чIюрх-чIувал ктюбхюри деъназа. Гьамус магьа ляхин аьхирихъна гъюрайиз, ва мурар ахьну, учIвруб апIуз иливидиза.
– УчIвруб апIбан къайда фициб ву?
– Аьдат вуди, учIвруб апIуз иливру чимлариз сар кас хъади-хъади шубуд йигъан душну ккунду. Дурар аьхю тасариъ, картондин ишкIариъ ахьну уржуз гъитру. Юкьуд гъапи йигъан, цIи-цIидарди синиъ ахьри, дурар марцц апIури, аьхю баттлариъ ахьну, учIвруб апIуз иливуру. Баттлариъ ахьнайи чимлар ккеркайиз шидра ккубзну, баттлар дандгариин иливну, дурарик цIа ккапIру. Уларикк ккадрахьди имбу чIюрх-чIувал каф алдабцIру вахтназ зиина уч шулу. Чимлар шишлариъ ахьри, кчIюкьюри, кIанакк тасар-захар ккивну цаларик керхри, ккудурзу штар ашсюзендихъан апIури, жунайихъан ктIурццури, хъана кьяляхъ иливнайи баттлариъ урзну, саб суткайитIан артухъ, цIа яваш хьуз гъидритди, урхьуру.
– Саб гафниинди, дидин кIулихъ иливну алдабгъайиз адми ккунду, дарин?
– ИкибаштIан. Дици дарш, цIибкьан цIин ялав артухъ гъабхьиш, думу гьебгну гъябгъюру гьа. УчIвруб апIруган, ацIу ва ярхи кьабар-кьурчар ккитри, дурар ургбахъ тина-тина апIури, цIа яваш хьуз гъитну ккундар. Дарш думу убхьудар. УчIвруб яваш-явашди кру шули, гьязур хьуз багахь шлу вахтна, дидин кьадарназ лигну, кьасабри дидик кьил ва кьилтIан шубубдри артухъ песок шекер кабхьру. Гьаз гъапиш, кьутIкьли ва кумран ниъ гьадди дубгуру ва учIврубдиина рангра, тIяаьмра гьадди хуру.
– Му ляхниинди ариш-вериш апIуз шулин, Шевлехалум баб?
– Вагь, гьаву фу кIураш. Валлагь, фукьан вушра. Ихьдар, жилиин алиб дипну, завлан гъябгърубдихъ хъергру кIуруганси, жвуван улихь хьайиб самиш ва дидин эйсивал дарапIди, гьамлинтина Левашийиз гъягъюри шулу. Хиял апIурва, тушваъ дурариз кубкну гьивра. Гъи йицIуб литр гъябгъру бедрейиъ айи чимлар 1000 манат, хъа литр учIвруб – 1500 манат ву. Гъазанмиш апIру касдиз магьа ляхин! Учуси кьял’инди хури бизар дар, хъа наанди вушра машин хъапIну гъягъюз-гъюз шули а. Гьацира гъи чимларикан мураба, компот, джем апIури а. Хъа ич вахтна, песок шекер гьяйифди, мицдар апIурдайи, анжагъ учIврубдиккан ккадацIу чимлариин нагагь цIибкьан «йикк» илмиди гъабхьиш, дарш тци чимлар синйириъ ахьну ригъдикк ер-ццуйи. Дурар фун хъивнайи бицIириз дарман вуди тувуйи, гьацира апIру хурагнак, иллагьки, чIухра дапIну, чIихрин жукук кахьну, ишлетмиш апIуйи. Я гъапIу учIврубра гъиси кьиматнахъ масу тувуз шулдайи. Гьаз гъапиш думуган жвувахьна гъафи-гъушу майил-мадатдиз, нач-гучI кайириз тувуз айибра гьамци учIвруб, саб гъарпуз, кьюб хиф вуйи. Саб литрсиб жвуваз гъубзиш, тмунуб, пай дапIну, дудубгну гъябгъюйи. Хъа гъи, шюкюр Худайиз, фунуб ккуншра а.
– УчIвруб – хинкIарин жан ву. Хъа хинкIарихъди дидин тIяаьм гъадабгъуз ккунидариз, буюр, теклиф вуйиз узухьна! – кIура Шевлехалум бабу.
