Декабрин 26-пи йигъан Дагъустандин Глава Сергей Меликов ва Урусатдин Кафари флотилияйин гьюлин пияда кьушмарин командующий, Урусатдин Игит, адмирал Александр Моисеев Украинайин аьтрафариин гъябгъюрайи хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ гъуллугънан буржи намуслувалиинди тамам апIури, чан жигьил жан фида гъапIу Исрафил Мягьямедововдин хизандихъди гюрюшмиш гъахьну. Дурари, эскрин хизандиз дерин башсагълугъвал мялум дапIну, Ватандин бирмиш-буйругъ заан дережайиъди тамам апIбаз лигну «Урусатдин Игит» ччвурниинди лишанлу гъапIу Исрафил Мягьямедовдин «Гъизилин Хяд» дугъан хпирихьна ва балихьна тувну.

 

 

Му гюрюшдиз теклиф дапIну дуфнайи Исрафилин дада Магьизат Шябановнайихьинди илтIикIну, Сергей Меликовди гьамци гъапнийи: «Табасаран табиаьдин аьламатнан успагьивалар, варжариинди игит бабар ва игит баяр айи мурччв ву.

Йиз фикриан, гьамусяаьт дюн’яйин гележегдикан фикир дарапIрайи кас жилиин алдаршул… Уьмрин тарих вари инсанарин кьувватниинди яратмиш шула, анжагъ дурарикан бязидари ядерный катастрофайиз рякъ ккивра, хъа гизафсдари думу жил цIа кабхьувалихьан уьбхюз зегьмет зигура.
Гъи табасаран игит бабари аьхю гъапIу, тербия туву варжариинди игит эскрари, Украинайин аьтрафариин гъягъюрайи женгариъ иштирак шули, чпин кьувват шлубкьан артухъ апIури, дюн’яйин ислягьвал бадали намуслу зегьмет зигура ва зигиди.

Гъи магьа Табасарандиъ сарсана игит гъахьну – Мягьямедов Исрафил Летифович, амма думу йикIбан кьяляхъ лишанламиш гъапIну. Гьюрматлу Магьизат Шябановна, уву гъи аьхю дапIну, ужудар шубур игит баяр Ватандин гъулугъназ тувнава. Яв шуб-рид баярра намуслу, Ватандиз вафалу эскрар гъахьну. Мицисдар баяр тербия-ламиш гъапIу увуз аьхю чухсагъул».
Мягьямедов Исрафил 2022-пи йисан 23-пи майдихъан мина хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ иштирак шулайи. Цци октябрин эвелариан мина дугъу идара апIурайи мотострелковый бригадайин хусуси состав Херсон область бадали вуйи гъагъи женагриъ иштирак гъабхьну. Офицерин кьатI’и ва чан ляхин аьгъюди кIули гъуху гьяракатарин натижайиъ дугъан батарея-йихьан кьадар жигьатнаан саб-швнуб ражари артухъ вуйи душмнин алжагъбариз дурум тувуз удукьну. Танкариз къаршу «Корнет» кIуру гъурулушдиан йивури, Исрафил Мягьямедовди кIул’инди кьюд йигъандин арайиъ душмнарин бронетехникайин 11 аьдад терг гъапIну. Мугъан батареяйи улупу игитвали ихь кьушамариз чпин улихь дивнайи месэлйир гьял апIуз мумкинвал тувну. Чав дагъитмиш гъапIу душмнин техникайикан мяфлуматар Исрафили бицIи дафтрик дикIури гъахьну. Дидик ихь игитри май вазлиан октябриз терг гъапIу 40-тIан артухъ танкар, БМП машинар ва жара техника улупнади гъабхьну.

Жигьил командир, Украинайиъ Херсон шагьрин сяргьятар азад апIури, 2022-пи йисан 15-пи октябриъ ихь арайиан гъушну. Исрафилихъди думу гъизгъин женгариъ иштирак гъахьи ва чав буйругъ туври гъахьи эскрари, фици командири, дюз къарар адагъну, кьушмар кьюб терефнахъинди гьаъну, дугъу гъапиганси женг дубхну, душмнар кьяляхъ гъягъюз гъитнуш, фици аьхир дугъу чахъди гъизгъин женгариъ иштирак шулайи жигьил эскрариина гъюрайи хабарсуз гюллдихьан дурар уьрхюрза кIури, чан жан фида гъапIнуш, гюрюшдин вахтна адмирал Александр Моисеевди ктибтну.
Табасаран кьягьялин гьунарарикан уьлкейин жюрбежюр махлукьатлу дакьатариъра гъибикIну. Гьаци, цци хьадну гъахьи дявдин женгарикан сабдиъ капитан Исрафил Мягьямедовди чан эскрарихъди душмнин 5 гьюжмин улихь дурум тувну, дурарин алжагъуб батIул гъапIну, хъа чав кIул’инди, «Корнет» гъурулушдиан йивну, кьюб танк дагъитмиш гъапIну. Чан батареяйиъ айи саб машиндик минйир куркIну, цIа кабхъу вахтна, зиян дубхьнайи шофер эвез дапIну, Исрафили машин гьюжмиккан ккадапIну, хатIасуз йишвахьинди хъапIну ва чан дявдин дустарин уьмрар гъюрхну.

2-пи октябриъ чпитIан саб-швнуб ражари кьадар ва техника жигьатнаан артухъ вуйи душмнин кьюб алжагъувал батIул дапIну, Исрафилин хиликк кайи эскрари 6 БТР ва 20 пияда эскрар терг гъапIну, хъа Исрафили кIул’инди юкьуб танк пуч гъапIну, ва натижайиъ душман хъяляхъ хътакуз мажбур гъахьну. Хъа 3-пи октябриъ Исрафилин батареяйиъ айи эскрари ВСУ-йин хусуси метлебар тамам апIру подразделениейин 17 эскер йивну гъийихну, хъа капитан Исрафил Мягьямедовди 4 танк, ва 1 гюллйир дивну йишв дигиш апIру расчет пуч гъапIну.
15-пи октябриъ саб батальондин кьадарнаъди душмнин эскрар урусатдин дявдин гъуллугъчйири уьрхюрайи дазйирилантина улдучIвуз чалишмиш гъахьну. ВаритIан читин йишвахь дяви гъабхурайидариз буйругъар туврайи Мягьямедовди ва дугъан батареяйи чпин гьяракатариинди душмнин кьюб гьюжум натижасуз хьуз гъитну ва бронетехникайин ургуб аьдад пуч гъапIну, хъа Исрафили «Корнет» ПТРК-йин кюмекниинди кIул’инди, кми-кмиди йивру йишв дигиш апIури, ВСУ-йин шубуб танк, 1 БМП ва 1 бронированный машин терг гъапIну. Думуган душмнари Исрафил Мягьямедовдин машиндиз танкариан ва тупариан йивуз хъюгъну. Натижайиъ саб снаряд ихь игит айи машиндик кубкIну ва Исрафил Мягьямедов, гъагъи зийнар духьну, гъакIну.
Исрафил Мягьямедов 1981-пи йисан Табасаран райондин Хянягъ гъулаъ бабкан гъахьну. Дугъан Адаш Мягьямедов Летиф Мягьямедович ва дада Мягьямедова Магьизат Шябановна Исрафил бицIи байди миди Огни шагьриз кючмиш гъахьнийи. Сабпи классдиз думу Дагъ. Огни шагьриъ ерлешмиш дубхьнайи 4-пи нумрайин мектебдиз гъягъюру. 1999-пи йисан мектеб ужудар аьгъювалариинди ккудубкIну, Исрафил Коломна шагьриъ ерлешмиш дубхьнайи Михайловдин ччвурнахъ хъайи заан инженервалинна артиллерияйин кьушмарин училищейик курхуз учIвру. 2004-пи йисан дугъу думура ужудар аьгъювлариинди ккудубкIну, Мурманский областдиъ Кандалакша шагьриъ, Алакуртти кIуру гъулаъ Кафари флотдин 200-пи нумрайин жаради вуйи мотострелковый бригадайин танкариз къаршу вуйи ракетйир деетру батареяйин командирди гъуллугъ апIури гъахьну. Думу хайлин медалариинди лишанлу дапIна, гьадму гьисабнаан «Дирбаш’вализ лигну» медалииндира.

Исрафилин хизан Москвайиъ дуланмиш шула. Дугъан адаш Летиф Мягьямедович рягьматдиз душну хайлин йисар ву, хъа Магьизат халара чан шубрид баярихьна Москвайиз гъушну. Узу Исрафилин аьхюнур чве Маликрихъди телефондиан гафар гъапIнийиза. Чан чвуччвун ватанпервервалин кьувватнакан дугъу гьамци гъапнийи: «Учу шубур гъардаш ва шубур чи вуча. Исрафил варитIан бицIину чве вуйич. Гъи дугъан кьисмат гьамциб гъабхьну – Урусатдин Игит духьну уьмриан гъягъювал. Ич адаш чIивиди имийиш, думу чан балиин фукьан уткан шулийкIан. Дугъу гьаммишан текрар апIуйи: жилар ватандин улихь хьайи даягъар ву, узуз учву, шубрид баярра, эскервалин гъуллугънаъ айидар духьну ккундийзуз. Думу жилариз хас вуйи ляхин ву. Хъа учву лигай, жан баяр, учвуз фунуб рякъ ктабгъуз ккундуш, думу ичв ихтияр ву, узу учвуз манигъвал апIидарза. Дугъриданра, Ватандиз вафалу вуйи му гъуллугъ ктабгъбиин учу саб вахтнара гьяйиф гъизигундарча».

Гъи Дагъ.Огни шагьриъ варитIан гизафси текрар апIурайи ччвур Исрафил Мягьямедовдин ву. Думу багахьлуйири, дугъаз дарсар киву мялимари, дугъахъди саб классдиъ гъурхдари кIваин хура.

– Исрафил гъакIну кIуру хабар кубкIу вахтна, йиз бицIину гъардаш, мирас кечмиш гъахьиганси дерд гъабхьнийиз ва узухъди сабси ич мектебдин вари мялимаризра. Исрафили чав кIваълан гьадрархрубсиб игит ляхин гъапIну, Ватанди чан улихь диву табшуругъар дугъу намуслуди кIулиз адагъну. Гъи дугъан ччвур ич мектебдиз тувуз Дагъ. Огни шагьрин кIулиъ айи Жалал Аьлирзаевди багарихьди къарар адабгъиди.

Исрафил узухь дарсар гъурхур вуйи. Хъа учу, мялимари, ич ккунивалиан гьаммишан дугъаз Исик кIури шулийча. Дарсарин варитIан улихь хьайир, мектебдиъ фунуб сережемдиъра думу иштирак шлур вуйи. Мектеб дугъу 1999-пи йисан ккудубкIнийи, ва гьар йисан отпускдиз гъафир думу учухьна мектебдиз дарфиди кьяляхъ гъягъюрдайи. Чав гъафиганра, чахъди саб классдиъ гъурху вари баяр-шубар, дустар уч апIури, мектебдиз гъюйи. Фу лазим вуш-дарш гьерхри, кюмекар апIуйи.
Думу чан бай вахтнахъанмина игит ляхнар кайир, гьаммишан фунуб ляхнин вушра гьярякатнаъ айир вуйи. Гъи дугъаз Урусатдин Игит кIуру ччвур лап гьякьлуди тувнайиб ву. Учу, мялимарин коллективди, дугъан хизандиз дерин пашманвал мялум апIурача, – гъапнийи узухъди вуйи сюгьбатнаъ Дагъ. Огни шагьрин 4-пи нумрайин мектебдин директор Расим Мирзаевди.
– Ватандин Аьхю дявди 27 миллион совет инсанар абйир-бабарихъ, чвйир-чйирихъ, багахьлуйирихъ мягьрум гъапIну, – къайд апIура Исрафилин дада Магьизат халайи. – Агъзрариинди бабар, дявдиан дарфи чпин баяриз ккилигури, кIарубдиъ учIвну гъахьну. Гъира магьа инсанар улар тIауз хъуркьундар, Украинайин аьтрафариин дявдиъ жигьилари хъана чпин жанар фида апIура. Узуз шубур бай а: Малик, Аьбдул-Насир ва йиз игит бай Исрафил. Исрафилин гъи хулаъ йиз жигьил швушв Зарина, худул риш Малика ва йиз жилирин ччвур али бай Летиф ими.
Вари шубрид баярира уьмрин рякъ вуди Ватандиз гъуллугъ апIувал ктабгъну. Магьа йиз Исрафилин бали Летифди, аьхю баб, узура йиз адашдин шилнаъди гъягъидиза кIури, хабар тувунчуз. Думу дявдиъ иштирак шулайи вари бабарин баяр сагъ-саламатди кьяляхъ гъювал Аллагьдикан ккун апIурза.
Исрафил Мягьямедов ихь арайиан гъушнушра, думу чахъди гъуллугъ гъапIу эскрарин, дугъахъди гъурхдарин, чаз дарс киву мялимарин, багахьлуйирин, яна варидарин фикриъ тарихнаъ Урусатдин Игитси гъузиди!