Улихьна йисари йицIур ва артухъдира бицIидар дюн’яйиз гъахи Игит баб ччвурнан ва гъизилин медалин сагьибар Табасаран райондиъ швнуд-сад варжариинди айи, хъа аьхиримжи йисари бицIидар хурайи бабариз гьюкуматдин терефнаанра хайлин кюмекар ашра, яшайишдиъра йигълан-йигъаз гъулайвалар артухъ шулашра, жигьил бабарин арайиъ йицIур бицIир хъайир гьеле-меле имдар.
2023-пи йисан 16-пи январиъ Дагъустан Республикайин Глава Сергей Меликовди Табасаран райондин Улуз гъул’ан вуйи Кисран Къурбанялиевна Аслановайиз «Дадавалин орден» тувуз къарар адабгъну.
Дупну ккундуки, «Дадавалин орден» РД-йин гьюкуматдин награда ву. Думу, йицIур вая артухъ бицIидар дюрхну, дурар арайиз адагъу дишагълийириз тувру.
«Дадавалин орден» дадавалин ад за, гизаф бицIидар уьрхру хизанар артухъ апIбан бадали, адабгънайиб ву.
Кисран Асланова 1954-пи йисан 20-пи майдиъ Табасаран райондин Хюрикк гъулаъ бабкан гъахьну. Дугъу Хюрккарин кьялан мектеб ккудубкIну.
Халис табасаран дишагьли вуйи Кисран Аслановайи чан вари уьмур халачйир урхури гьапIну. Му кас 2003-пи йисан 21-пи майдихъанмина зегьметнан ветеранра ву. Думу 1984-пи йисан 11-пи сентябриъ 2-пи дережайин «Дадавалин медалихъди», 1985-пи йисан 19-пи сентябриъ 1-пи дережайин «Дадавалин медалихъди», 1988-пи йисан 19-пи майдиъ «Дадавалин ад» кIуру 3-пи дережайин ордендихъди, 1989-пи йисан 29-пи декабриъ «Дадавалин ад» кIуру 1-пи дережайин ордендихъди лишанлу дапIна.
Кисран бабаз чан жилир Аьбдулвагьабдихъди аьхю хизан яратмиш апIувал кьисмат гъабхьну.
Дурариз йицIиюкьур бицIир а: йирхьур бай (дурарикан шубур бай кетIерццну рягьматдиз гъушну) миржир риш. Дурар вари эвленмиш духьну, чпин хизанарихъди жюрбежюр йишвариъ яшамиш шула. Гьацира дурариз 40 худул ва 5 гудулра а.
Узу, му аьхю хизандин гъайгъу зигуз гъагъиди алабхъундайвуз, даршсана гъирагъдиан кюмек гъабхьнийвуз кIури гьерхган, дугъу гьамциб жаваб тувнийи: «Жилир Къужникарин совхоздиъ бульдозерихъ лихури гъахьну, думу 2022-пи йисан апрелин вазлиъ рягьматдиз гъушну. Хъа йиз сарпи бицIидар цIиб аьхю гъахьиган, гьад-рари тмундарин гъайгъу зигури, гьаци кюмек гъабхьнийиз. Думу вахтари алабхьрубра, ипIрубра гьамусси дабхьну адайи. Аьхюдариз бицIи гъабхьи палат бицIинуриин алабхьуйза. ИпIруб кIуруш, жвуван аьхъиъ малар, чарвйир, пеэр шуйи, бистниъ, бахчайиъ гъабхьиб шуйи. Гьадрариинди жвуван мадар апIуйва.
Гьелбетда, аьхю хизан айивал – аьхю бахт ва шадвал ву. Гьамус саб хайир-шейир апIуруш, йиз веледар чпин хизанарихъди вари уч гъахьиган, мирасариз дих дарапIишра, саб хайир-шейир алдапIуз шулу. Гьадрар вари рякъюб, дурарин шаду машар, жвувахьна вуйи янашмиш’вал рябкъюб шадвал дарин? Бабаз думутIан аьхю шадвал адар»
Кисран бабу чан вари веледарин ччвурарра ктухнийи: Кумсият, Марьят, Мягьмуд, Зумрият, Калимат, Расул, Назифа, Марьям, Аминат, Мягьямед, ФатIимат. Мягьямед гьамусяаьт Украинайиъ гъябгъюрайи хусуси метлебнан дявдин операцияйиъ иштирак шула.
Гьелбетда, аьхю хизандин гъайгъушнарра аьхюдар шулу. Дурар тямин апIбан, аьхю шулайи насил зегьмет зигури тербияламиш апIбан бадали, Аслановари фикир тутрувди гъахьундар. Ич гюрюшдиъ Кисран бабу гъапиганси, бицIидар хуб гьунар дар, дурар инсанарин арайиъ гьюрматлудар шлуси, аьхюр-бицIир аьгъяди, зегьметниин юкIв алди вердиш дапIну ккунду. БицIидар гъахи бабаз чан зегьметнан натижа жвуван веледарин хъуркьувалариъ, инсанвалиъ рябкъюру. Хъа Кисран бабан думу терефра харжиди дар.
«Йиз шубари, бицIидихъанмина узухъди халачийик гугар китIри, мектеб ккудубкIру яшнакк ккуркьайиз, халачайин вари жини сирар аьгъю гъапIнийи. Гьадму саб вахтна, Дербент шагьрин базрариъ «пIапIхарин» халач-йир ужуди иша гъягъюйи. Дурарик ужуб кьиматра кайи. Гьадму йисари, йиз шубари халачйир урхури, ич хизандиз аьхю кюмек гъабхьнийи. Аьхюдари кIуруганси, апIузра, ипIузра кюмек ади ужу ву. Думу вахтари шубарин кюмек дайиш, учуз лап гъагъиди алабхъуйи»…
«Дадавалин орден» тувру вахтна РД-йин Главайи Кисран Аслановайиз гьамцдар гьюрматнан гафар гъапнийи: «Дада хьувал – му башкъа гьюрмат гъазанмиш апIувал ву, хъа вари хизандилан ккебгъру, веледариз ужуб тербия тувувалилан. Табасаран район гизаф бицIидар айи хизанарихъди, хялар кьабул апIувалиинди машгьур ву, мушваъ ачухъ юкIвар айи гьюрматлу инсанар яшамиш шула. Гьелбетда, гьамусдин хизанаризра гизаф бицIидар аргъаж апIуз ккунди ашул, амма дурариз бицIидар уьрхбан читинваларихьан гучIури а. Ихь вазифа – гизаф бицIидар айи хизанариз вари терефарихъанди кюмек тувувал ву. Гъи гьюкуматдира дицдар хизанариз кюмек апIура. Гизаф бицIидар айи хизанар артухъ хьпаз гьаддиканра кюмек хьувал мумкин ву. Ухьу Кисран Аслановайиз жандин сагъ’вал, хушбахтвал чан багахьлуйирихъди яшамиш хьуз ярхи уьмур ккун апIурахьа».
Учв кIваин дапIну, гьюкуматдин гьамциб заан пешкешнахъди лишанлу апIбаз Кисран бабура чан терефнаан Сергей Меликовдиз чухсагъул гъапнийи.
Гележегдиъра гьарсарин ва гьарсабдин гъайгъушнаъ хьуз увуз сагъ’вал ва ярхи уьмур туври, гьюрматлу Кисран баб!
