«Гьаму вахтнаан хайрар ишри. Узук ихь ватанагьлийирин бабан чIалнахьна вуйи рафтари гизаф гъалабулугъвал кипра. Гьаддиз учвухьна илтIикIуз ккундузуз. Амма учву йиз макьала чап апIуруш-апIурдарш, аьгъдарзуз», – гьамци илтIикIнийи улихьнаси газатдин редакцияйиз Белгород областдиъ яшамиш шулайи сар табасаран дишагьли. Дугъан кагъаз исихъ туврача.
«Гъийин йигъан ихь табасаран чIал, багъри баб кечмиш духьну, дархи бабан хилиъ абхънайи йитимси рябкъюразуз. Дархи бабу чан веледдиз хъайивал апIура, хъа йитим табасаран чIал дугъан кIваълан дубшна.
Узу Урусатдиан гъулаз гъафиган, кючейиъ сар бицIирик ихь чIалниинди гаф капIунза. Хъа бицIири, «я вас не понимаю» кIури, жаваб тувунзуз. Шагьрариан гъулаз бабахьна дуфнайи худул вушул кIури, дугъхьан урус чIалниинди, наънан дуфнайир вуш, гьерхунза. «Я в селе живу», – жаваб тувунзуз. Гьаму арайиъ бабу худлиз дих гъапIнийи ва дугъхьан: «Цыплёнок кармил?» – гьерхнийи.
Узу аьгъю духьну, аьхю баб йиз багахьна гъафи. Гьерхуб-хъерхьуб дапIну, дугъу чан худлариз саризра бабан чIал аьгъдруваликан саб аьхю фурслувалиинди, дамагъ кади ктибтунзуз.
Хулаъ йиз дадайиз му ихтилат гъапIунза. Дадайира, гъулан бицIидари варидари урус чIал апIура, ихь чIалнан гъавриъкьан ахъри имдар, гъапунзуз.
Йигъарилан Телеграмдиъ хабарсузди табасаран чIалниинди шиърар урхбан бицIидариз вуйи конкурсдиин алахъунзу. БицIидари, гьязур духьну, шиърар урхура. Дурариз сабпи йишварра ккунди а. Амма бязи бицIидариз я чпи фтикан улхураш аьгъдар, я гафариин ударение дюзди диврадар. Урус чIалнан нугъат хъади шиърар урхура, хиял апIин, мурариз сабпи ражари табасаран чIалнан алфавит дябкъна.
Хъа яв бицIириз бабан чIалра аьгъдарди, табасаран чIалнан конкурсдиъ фици сабпи йишв ккун апIурава?
Халкьди чIал уьбхюр, чIалну – халкь. Гьаз дубгурачва ихь чIал? Гьаз бабан чIалтIан жара чIал зади дибисначва? Гъи ичв веледариз табасаран чIал аьгъдар, закур худлариз чпи табасаранар вуйибра аьгъю хьибдар. Гьаз ихь бицIи халкь дюн’яйилан терг апIбахъ хъачва? Фтиинди фурс апIурачва?
Бабан чIал аьгъдрувал фурс апIру ляхин вуйинхъа, даршсан нач шлу? Табасаран чIал апIури уьмур хъапIу ихь абйир-бабар урус чIал апIрудартIан камидар вуйин? Ваъ. Дар.
Дубгъай урус чIал. Дубгъай инглис чIалра. Фукьан гизаф чIалар аьгъяш, гьадмукьан ужу ву. Хъа сабпи гаф веледдиз бабан чIалниинди апIинай. Бабан чIалназ гьюрмат апIуз ва думу уьбхюз улупай. Ихь халкь ккун апIуз улупай.
Кьюр велед азуз. Кьюриддизра сабпи гафар ихь чIалниинди улупунза. Марцциди табасаран чIал дубгъбан кьяляхъ, дурарихъди урус чIал апIуз хъюгъюнза.
БицIириз ихь чIалнан кьяляхъ урус чIал дубгъуз рягьятди ву, хъа урус чIалнахъан ихь чIал аьгъю апIуз читинди алабхъуру».
