Гъулан мяишатдин жикъи хабрар

 

 

 

Игнар ургуз хъюгъна

 

Дагъустандин хутIлариъ мягьсулар дурзнайи 40 муниципалитетарикан гьамусяаьт гьацI пайну игнар ургуз хъюгъна. Гъулан мяишатдин хутIлариъ гъягъюрайи хьадан ляхнариъ 400 комбайнди ляхин апIура. Гъийин йигъаз саки 20 агъзур гектар хутIларин иган дапIна. Иган апIурайи хутIларин саб гектариан 23,2 центнер тахил уч апIура, хъа саспи районариъ ккадабцIурайи бегьернан кьадар саб гектариан саки 30 центнеркьан шула.

ЦIийи багълар итра

Ккудубшу йисан республикайиъ 1 агъзурна 200 гектариъ йимишарин цIийи багълар итну, гьадму гьисабнаан 368 гектариъ гизаф бегьер хру багълар. Хъа гизаф бегьер хру багъларин кьадар 3 йисандин арайиъ 1,5 ражари артухъ гъабхьну. Дагъустан Республикайин гъулан мяишатдин ва ипIру-убхъру сурсатарин министр Мухтарбий Аджековди гъапиганси, гъийин йигъаз республикайиъ айи йимишарин багъларин кьадар 29 агъзурна 400 гектар ву. Гьадму кьадарнакан 3 агъзурна 800 гектар гизаф бегьер хру багълари дибисна. Улупнайи кьадарнакан 23 агъзур гектариъ ерлешмиш духьнайи багълариан йимишар уч апIура.
Къайд апIуб лазим вуки, аьхиримжи йисари Дагъустан Республикайиъ гьар йисан 1 агъзур гектартIар артухъ цIийи багълар кивра. Гьаддиз лигну, йислан-йисаз му цирклиъ ужудар натижйирра гъадагъуз удукьура. Министри туву мялуматариинди, гьаму йисан республикайиъ 230 агъзур тоннайин йимишар уч апIуз планламиш дапIна.

Никкдин сурсатар гьясил апIбаз кюмек

Дагъустан Республикайиъ никкдин сурсатар гьясил апIурайи фермйириз кюмек вуди, федеральный бюджетдиан 180 миллион манат тувди кIури, Мухтарбий Аджековди мялум гъапIну. Дугъан гафариинди, никкдихъди ляхин апIурайи малдарвалин цирклиъ варитIан асасуб – гьаму деврин тIалабариз жаваб туврайи, лазим вуйи вари алатарихъди ккабалгну никкдин сурсатар гьясил апIурайи фермйир ади хьувал ву. Гьаддиз, му циркил артмиш апIбан бадали, гьюкуматдин терефнаан цIийи фермйир тикмиш апIуз кюмек тувра.

Пенсия артухъ апIиди

2026-пи йисхъхан мина башламиш дапIну, пенсия гъадабгъурайи ва 30 йисантIан артухъ гъулан мяишатдин цирклариъ ляхин апIбан стаж айи касарин пенсия артухъ апIиди. Думу ляхин дицдар касари аьрза тутрувишра, тамам апIиди. Ихь уьлкейиъ гъулан мяишатдин цирклариъ ляхин апIури, артухъди пенсия гъюз мумкинвал айидар 500-тIан артухъ пишйирин сагьибар ву. Му ляхниъ варитIан асасуб гьадму вуки, дицир касди ляхин апIурайи йишв гъулан мяишатдихъди аьлакьалу вуди ккунду.

Гъулан мяишатдин биотехнопаркариз — 1,5 миллиард манат

Гъулан мяишатдин биотехнопаркар тешкил ва артмиш апIувализ Урусатдин правительствойи кюмек апIиди, ва гьадму метлебариз кIури, гьаму йисан 1 миллиардна 500 миллион манат жара апIбанди ву.
Биотехнологйирин цирклиан инновацйиринна ахтармишарин ва мал-къарайин, гъулан мяишатдин культурйирин селекцияйин ва жара ляхнар кIули гъахуз шлуганси, гъулан мяишатдин паркар хусусидар апIиди. Гьацдар йишвариъ илмин проектариан ахтармишар гъахуз ва бицIиди гьясиллувалин ляхнарра тамам апIуз шулу.