Табасаран райондин юбилей дубхьну ваз шула, хъа редакцияйиз думу гьядисайиз бахш дапIнайи макьалйир, шиърар гъюри ими. Гъи ичв дикъатназ, гьюрматлу газат урхурайидар, Сувайнат Кюребеговайин эссе ва Керим Маллаевдин шиир адагъурача.

Йиз гюрчег Табасарандиз гъизилна арс хьади чвул дуфнайиб райондин сяргьятарихъна хъуркьубси гьисс гъапIнийча: уьру, гъатху, чру рангар гъидикьну, табиаьтди кIваъ машквар уягъ апIурайиб гьисс шуйи, хъа ич машин гъябгъюрайи рякъюхъди хъайи гьараригъян хълигурайи элвен сиргъйир ккитIнайи чимлин гьарар, кьултIмар, урхьар му юрднаъ гъи шлу шадлу вакъиа-йиз безетмиш духьнайи жигьил табасаран шубарси рякъюйи.

 

Учу, шаирарин аьхю десте, багъри Табасаран райондин 90 йис къайд апIбан мяракайиз гъюрайидар вуйча, гьелбетда, юкIвар аку умудари ацIну…
Мархьлин литIнар кайи, амма дурарикан учуз саб манигъ’валра адайчуз, аьксина, чру укIан мяхмриин дахьнайи дурари, изагъ гавагьирариси, гьацира успагьи му юрднан табиаьт айибтIан балгурайи.

Магьа Табасарандин мерд юкIв – Ургур чвуччвун гъала, магълуб дархьи кьудрат ва кьувват!

Швнур хаинкри дидин гъванарик зийнар гъитну, амма думу гъира дийибгъну ими, швнур душмни му берекетлу ругар ликриккан гъапIну, амма дурар гъира азадди ими, швнур гъанлуйи йиз халкьдикан гад гъапIну, амма йиз халкь артухъ гъабхьну!

Табасаран район арайиз дуфну 90 йистIан даршра, Табасарандин тарих къадим заманйириан мина уьбхюрайиб ву. Гьадму вахтарихъан мина гъийин девризкьан йиз ватандин, халкьдин намуснак тIагъма шлу саб гьядисара му умун ругариин гъабхьундар: ислягь хялижв багъри чвеси кьабул апIувал му юрднаъ гъира намуснан къанунди гъубзна, саб вахтнара йиз халкь, жара халкьдиз зарар туври, жвув арбаб апIбахъ гъабхьиб дар.

Йиз халкьдин ва Ватандин варитIан аьхю девлет – му рюгьлувалин хазна ву. Табасаран райондин рюгьнан хазнаханайиъ гъи багьа савкьат уьбхюра: ата-бабйирин аьдатар, чIал ва гьадму чIалниинди дупнайи ва пуз имбу мяъли ва фагьумлу, тясирлу гаф. Му ругари гьациб гафнан сагьибар арайиз гъахну. Шаир ва женгчи Кьалухъ Мирзайин, шаирар Къ. Рамазановдин, П. Кьасумовдин, П. Аслановдин, Ш. Къазиевдин, Ю. Базутаевдин, М. Къурбановдин, Аь. Аьгьмедовдин поэзияйин гаф ихь гъюзимбу наслариз гъубзру ирс ву. Гьадму шаирарин баркаллу гафнан бинайиин шаирарин жигьил насил тербияламиш гъабхьну. Гъи ихь халкьдин рюгьлувалин булагъ цIийи кьувватниинди ахмиш шула.

Шаирарин ва адлу халачичйирин, аьлимарин ва харатчйирин, зегьметкешарин ва баркаллу инсанарин, аьхирра, игитарин юрд вуди гъубзрайи йиз аьзиз макандиъ шадвал айиб Хючна гъулан сяргьятарихъна хъуркьайиз субут гъабхьнийчуз: гъалайиина за шулайи инсанари вари рякъ дибисну, лик гъивуз йишв адайи, хъа машинарикан улхуруш, дурарин цIар швнуб-саб километр манзилназ ярхи дубхьнайи.

Ургур чвуччвун гъала дийибгънайи дагъдин машнак гьатIарццнайи машкврин майднар райондиъ айи вари гъуларин гюрюнюшси рябкъюйи. Гьар гъулан советари, чпин абйирин хурагар гьязур дапIну, буллугъ столар кабалгнайи ва ихь республикайин ва уьлкейин вари пIипIариан Табасарандиз дуфнайи хялариз думу хурагар дадмиш апIуз теклиф апIурайи.

Гъалайиъ табасаран халачйирин, райондиан вуйи машгьур художникарин яратмишарин выставкйир ачмиш дапIнайи.

Му йигъан райондин юбилейин сяргьятариъ «Рубасдин мукьмар» фольклорин фестивальра кIули гъубшну. Фестивалиъ Дагъустан Республикайин вари шагьрар-гъулариан фольклорин коллективар иштирак гъахьну.

Табасаран адлу апIурайи мяълийирихъ хъпехъури, узу утканвал гьисс апIурайза: йиз саризра табигъ дархьи Ватанди гъи азадди нефес хътабгъура, йиз сарихьанра ккабгъуз дархьи Халкьди гъи ислягь зегьмет зигура.

Хъа варитIан асасуб, машквар яцIаъ айибсиб вахтна, зав’ин али дифар наънан-вуш утIубччву мани шавгьри Кьаркьул дагъдин йирфарихъинди хъуржну, ригъдин мани нурарихьди зав аку апIуз гъибту. Гьадму нур му йигъан Табасарандин ругариина дуфнайи гьарсарин машнаъра атIабгнайи.

Гьарган гьаци нурлуди, абадди гъубзриву, йиз багъри Ватан! Гъит, яв кьисматнак сарун гьамдихъантина саб вахтнара зиян дарибшри, йиз варитIан умун шинт, йиз варитIан багьа ужагъ!