Дагъустандин экономикайин цирклариан хабрар

Наргиз Гюлечова

Тикилишчивал

Гьюлерин гъирагъарихъ тикилишчивалин объектар дивбаан Урусатдин регионарикан Дагъустан кIакIначи ву. Вари Урусатдин регионарин пляжарин гъирагъарихъ цIийиди диврайи хуларин кьадар кьялан гьисабариинди 16,9% за дубхьна, хъа Дагъустандиъ саки 64%.
Урусатдин тикилишчйирин сабвуйи реестриан вуйи мялуматариинди, ихь уьлкейиъ цIийи хулар тикмиш апIурайи регионарин арайиъ, квадратдин метрихъ туврайи кьимат ис дархьиб анжагъ саб Дагъустан ву, мушваъ саб квадратдин метрин кьимат 64 агъзур манат дубхьна. Имбуну регионарикан квадратдин метрихъ варитIан гизаф вуди кьимат ис гъабхьи регион Кабардино-Балкария ву – ду-шваъ саб квадратдин метрин кьимат 62 агъзурна 154 манат ву.

Туризм

Багарихьди Гъяякент райондиъ Каспий гьюлин гъирагъдихъ Урусатдин Президентдин Указдиинди, туризмдин аьхю объект – кластерин тикилишчивалин ляхнар – ккергъуз планламиш дапIна. Думу 2030-пи йисаз тикмиш дапIну ккудубкIуз мясляаьт дапIна. Тахминан тикилишдин ляхнариз 76 миллиард манат харж апIбанди ву. «Кавказ.РФ» корпорацияйин генеральный директор Андрей Юмшановдин гафариинди, улупнайи кьадар дакьатарикан 12 миллиард манат республикайин бюджетдиан, хъа имбуну 64 миллиард – бюджетдиан дару инвестицйир ву. Гъийин йигъаз объектдин тикилишчивалин ляхнариъ иштирак хьуз 10 инвестори чпин разивал тувна.
«Туризмдин му объектдиъ 13 агъзур дахъру ва 7 агъзур лихру йишвар ачмиш апIиди. Гьацира, йисандин арайиъ душваз 450 агъзур туристар кьабул апIуз хьуваликра умуд кивраза», – гъапну Андрей Юмшановди.

Гъулан мяишат

2025-пи йисаз Дагъустандиъ айи мейвйир уьрхру йишварин кьадар 1,5 ражари артухъ апIуз планламиш дапIна.
Республикайин гъулан мяишатдин ва ипIру-убхъру министерствойин пресс-гъуллугънаан вуйи мялуматариинди, гьамусяаьт ихь региондиз 25 агъзурна 200 тоннайин бегьер уьбхюз мумкинвал а. Думу кьадар 37 агъзур тоннайиина за апIуз кка. Гъийин йигъаз республикайиъ айи мейвйир уьрхру йишвар, температурайин гьялнан къайда уьбхру къурулушдихъди тямин дапIна.
Мидланра гъайри, Мягьячгъала шагьриъна СтIал Сулейман, Мягьярамкент, Нугъай ва Леваши районариъ 15 агъзур тонна таза мевйир ва йимишар уьрхру йишвар тикмиш апIбан инвестицйирин проектар уьмриз кечирмиш апIура. Министерствойин планариъ 2030-пи йисаз 100 агъзур тоннайин мейвйир ва йимишар уьрхру йишвар гьязур апIру инвесторариз гьюкуматдин терефнаанра кюмек ккун апIувал а.

Транспорт

2024-пи йисан эвелариъ Мягьячгъалайиъ цIийи автобусари ляхин апIуз хъюгъди. Мягьячгъалайин администрацияйиан вуйи мялуматариинди, шагьрин игьтияжариз «Ужуб ерийин хатIасуз рякъяр» милли проектдин дахилнаъди, 840 миллион манатдин 47 автобусар лизингдиинди масу гъадагъну, шагьрин жямяаьтлугъ транспортдин парк цIийи алапIуз планламиш дапIна. Лизингдин процентарра кади саб автобусдин кьимат саки 18 миллион манаткьан шула. Масу гъадагъурайи автобусар деврин тIалабариз тялукь вуйи, сакьат касарра эуз шлу, интернетра айидар ву.
Мягьячгъалайин мэр Юсуп Умавовди къайд гъапIганси, цIийи автобусар масу гъадагъбан асас метлеб – гъийин йигъан шагьрин агьалйириз гьубкIну жямяаьтлугъ транспорт адрувалин месэла бегьемди гьял апIуб ву.
Мидланра гъайри, гъюру йисан январиан ккебгъну, 44а, 64, 65 маршрутариъ рякъюн кьимат 5 манатдин багьа хьибди. Гьамусяаьт дидин кьимат 15 манат ву.