Наргиз Гюлечова

Украинайин аьтрафариин Урусатди гъабхурайи хусуси метлеб айи дявдин операцияйихъди аьлакьалу гьядисйири дерд тутруву табасаран хизан гьичра амдаршул. Варидиз мялум вуйиганси, думу операцияйиъ иштирак шулайи Дагъустандиан вуйи эскрарикан варитIан гизаф табасаран баяр ву.

Нубатнан макьала Ватан бадали, хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ иштирак шули, чан жан фида гъапIу, Дербент райондин Белижи гъулаз Табасаран райондин Куркакк гъул’ан кюч гъахьи Мягьямедоварин хизандиан вуйи сержант Гьясрат Аьбдулкеримович Мягьямедовдикан вуйич.

Гьясрат узуз бицIи вахтарихъанмина лап ужуди аьгъюр вуйзуз – думу, йиз эмейин кьялану бай ву. БицIи вахтарихъанмина варидарихъанди юкIв убгрур, варидин дерд зигрур вуйи. Аьдати табасаран хизандиъ аьхю духьну, мектеб ккудубкIбалан кьяляхъ, пишекарвалин кьялан образование гъадабгъну, думу чаин али эскервалин буржи тамам апIбан бадали, армияйиз гъягъюру. Бай армияйиан дуфну цIиб вахтналан дугъан адаш сагъ апIуз даршлу уьзриан кечмиш шулу. ИкибаштIан, гьарсар веледдиз чан абана баб, чак кайи кьюб хлинцси ву. Хъа саб хлинц камдруган фици шулухъа?

«Адаш кечмиш хьпан кьяляхъ йиз Гьясратдиз адаш имдрувалихъди вердиш хьуз хайлин вахт лазим гъабхьнийи. Имбуну шубрид веледаризтIан мугъаз артухъди дерд кади гъабхьну. Узу диришри кIури, гьаммишан йиз гъвалахъ шуйи. Хъа бай гьарган дадайин гъвалахъ шлуб дар, гьаддиз армияйиан дуфнайири дугъу военный котракт йибтIну, эскервалин гъуллугъ давам апIбан рякъ кадабгънийи. Дугъу Чечен Республикайин Калиновская станицайиъ айи частнаъ гъуллугъ апIуз хъюгънийи. ЦIиб вахтналан эвленмиш духьну, чан хизанра хъади Чечен Республикайиз удучIвну гъушнийи», – ктибтура эскрин дада Мелейсатди.

«Табасарандин нурар» газатдин гьаму йисан мартдин вазлин 10-пи нумрайиъ Зубайдат Шябановайин авторваликкди удубчIву «Ватан уьбхюрача, дада» макьалайиъ Мелейсат Мягьямедовайи чан шубрид баярра хусуси метлеб айи дявдин операцияйин иштиракчйир вуйиваликан ктибтури, баяриинди дамагъ апIурайиваликан дупна. Хъа гьяйифки, кьюб вазлилан дадайин дамагъ – Гьясрат дявдиъ гъахьи гъагъи зийнариан кечмиш шулу.

«2014-пи йисанра Украинайин сяргьятариин гъахьи дявдин гьяракатарин вахтнара, йиз бай душваъ иштирак гъахьнийи. Думуган, дугъаз зийнар духьну, сагъ хьайиз хайлин вахт гъабхьнийи. Сагъ хьпан кьяляхъ чан ляхин давам апIури, веледарра тербияламиш апIури, уьмриз планар диври, яшамиш шули гъахьнийи. 2021-пи йисан Дагълу Къарабагъдиъ азербайжанаринна эрменйирин арайиъ гъягъюрайи женгариъ ислягьвал уьбхбан гюзчивал гъабхрударди дина ихь эскрар гьаънийи. ГьацI йистIан артухъ вахтна Гьясрат душваъ имиди гъахьнийи.  Дагълу Къарабахдиан кьяляхъ гъафиган, кьисмат гьациб дубхьну, жигьил хизан жара шулу. Гьадмуганра, учв чан веледарин гъвалахъ хъадрувалиан, саризра даркIури, дугъу гизаф дерд зигури гъахьну. ИкибаштIан, саризра чан хизан ккадабхъну ккундар. Хъа дурар Аллагьдин амрар ву», – кIура эскрин дадайи.

«Йиз гъардаш фицир вуш, фициб ужуб юкIв айи кас вуш, узузра ужуди аьгъязуз. Сач учв хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ айи вахтна дугъу узуз зенг дапIну, чахъди хъайи сар урус бализ кьюрдун вахтна ликариин алахьрудар адар, шулуш аг, кIури гъапнийи. Гьясратдин гафариинди, ликар аьхюдар вуйивализ лигну, дугъаз вуйи размерин берцйир адайи. Лазим вуйи 48-пи размерин берцйир саб вазлин арайиъ дагну, узу чахьна хътаиган, хиял апIин, гъизил гъибихъурси рази духьну, гьамци гъапнийи:
«Йиз дустран гъячIяргъю кроссовкйир алди даргънайи ликар сарун аргъидар». Чан пулихъ кьюд жут берцйир гъадагъну, дугъаз пешкеш гъапIнийи. Гьаци, гаш кайирикан, касибвал кайирикан, алабхьруб адрурикан гьаммишан фикир кайир вуйи учв» – гьаму цIарар сач узу Гьясратдикан гъибикIу макьалайиан вуйиз.

Ич сюгьбатнаъ Гьясратдин дадайи гъапиганси, хулаъ зат жара касарикан гаф дапIну, улхуб-рахуб ккунир дайи думу. Гьаддиз дурарин хулаъ гьаммишан разивалин сестIан шулдайи.

«Сач йиз балин дуст, Дагъни гъул’ан вуйи Ариф Аьбдуллаев хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ кечмиш гъахьиган, думу бай гьяйифди, гьаммишан думу кIваин алди, чпи чвйирси вуйи дустар вуйча кIури, гьарган ктибтурира гъахьнийи. Чпи улдукьу дустар вуйивалиан вушул, белки – Ариф дукIну дюзди сад йис гъабхьи йигъан, йиз байра гъакIну. Йиз бализ фукьан дустар ади гъахьнуш, Гьясрат кечмиш хьпан кьяляхъ аьгъю гъабхьунзуз. Швнуб жюре миллетдин инсанар гъафунзухьна текелиф капIри. Гьарсари йиз баликан, дугъу чпиз гъапIу гьюрматнакан узуз ктибтруган, дурариз думу фукьан ужур вуди гъахьнуш, фукьан дурариз думу багьа инсан вуди гъахьнуш, гъавриъ гъахьунзу.

Хъа гьяйифки, учв йикIруган йиз балин цIийи хизан ккебгъну 5 вазра дайи. Швушвра гъагъдиъ айи. Таза хулар дапIну, чан хизандихъди уьмриз планар дивну имийи… Гьяйиф…», – ишуб хътIюбкъюри, гъапи Мелейсат Мягьямедовайи.

Улихьна йигъари Гьясратдизна Наиляйиз сар риш гъахьну. ВаритIан аьхю дерд гьадму вуки, я адашиз риш, я шураз адаш зат гъяркъюндар. Веледарра аьхю хьиди, уьмурра дигиш хьибди, хъа жигьил кас сарун кьяляхъ гъидар. Хайлин йисари Ватандиз гъуллугъ апIури улупу кьягьялвализ лигну, Гьясрат Мягьямедов швнуб-саб грамотйириинди, медалариинди лишанлу дапIна. Гьадму гьисабнаъди «Эскервалин жюрэтлувализ лигну» I ва II дережайин, Дагълу Къарабагъдиъ ислягьвал уьбхбан гюзчивал гъабхбаз лигну ва хъанара жара медалариинди. Хъа цци 17-пи январи удубчIву Урусатдин Президентдин Указдиинди Жуковдин медаль чаз тувиган, Гьясратди узуз гъапнийи:

«Багарихьди Суворовдин медалра тувуз планариъ а. Дидизра ккилигураза».

Гьяйифки, Суворовдин медаль рубкьайиз, йиз чве кечмиш гъахьну, ва 7-пи июлихъан вуйи Владимир Путиндин Указдиинди думу учв гъакIихъан Кьягьялвалин ордендиинди лишанлу дапIна.

Умудлу вуза, мицир ужур кас гьаргандиз варидин кIваин гъузди, фицики гъапIу уж’вал кIваълан гъябгъруб дар. Хъа ихь вари эскрариз жандин сагъ’вал, вахтниинди хулаз кьяляхъ гъюб ва ислягъвал ккун апIураза.