Гюльнара Мягьямедова
2024-пи йисан 18-пи мартдиан 29-пи мартдизкьан Дагъустандиъ Вариурусатдин наркотикариз аькси «Аьжал масу туврайи йишвкан мялумат тув!» акцияйин сабпи пай кIули гъябгъюра. Думу Дагъустан Республикайин МВД-йин наркотикар ишлетмиш апIбан гюзчивал гъабхру управлениейин жягьтлуваликкди гьар йисан гъабхурайи серенжем ву.
Акцияйин метлеб къанунсузди наркотикар масу тувбахъди ва медицинайин игьтияжариз дарди дурар ишлетмиш апIуз гъадагъбахъди гъабхурайи женгниина жямяаьт жалб апIуб ву. Серенжемди гьацира наркотикарикан асиллувалиъ ахьнайидар сагъ апIуз шлу ва дурар аьдати уьмрихъна хуз шлу мумкинваларикан мялумат рабгъбаз асас фикир тувра.
Акцияйин дахилнаъди республикайин жюрбежюр министерствйирин ва идарйирин, гьадму гьисабнаан образованиейин, чапдин, жигьиларин, наркологияйин диспансерарин ва ерли самоуправлениейин пишекрар ляхиниина жалб дапIна.
2023-пи йисан гьаму акция гъубху йигъари айтIан ляхнарин органариз 121 ватандаш аьрзйир апIури илтIикIнийи. Дурарикан 35 касдин аьрза къанунсузди наркотикар масу тувбан къайдасузваларикан ва тахсиркарваларикан вуйи, 67 кас наркотикар ишлетмиш апIрудар сагъ апIбан, дурар аьдати уьмрихъна хпан мялуматар ккун апIури илтIикIдар вуйи, 19 касдин аьрза Интернетдиъ наркотикар тарагъурайиваликан вуйи.
Гъубшу йисан айтIан ляхнарин органари къанунсузди наркотикарин алвер апIбахъди аьлакьалу 238 тахсиркарвал ашкар гъапIну. Къанунсуз ариш-вериш’валиан 5 килона 771 грамм наркотикар, наркотикар кайи ва кIулин маълиз гуж тувру дармнар адагънийи.
Гьюрматлу жигьилар ва имбу ватанагьлийир! Гъи наркотикари инсандин бедендиз фукьан аьхю зарар хураш аьгъдрудар набалугъ баяр-шубартIан имдар. Ихь бицIидарин гележег акуб, беден сагъуб хьпан бадали, айтIан ляхнарин органари гъабхурайи ляхниз ухьура кюмек духьну ккунду.
Фуну жюрейин наркотикра агъуна зегьер ву. Наркотикари инсандин нервйирин гъурулуш, кIулин маъ, кIару ликI, гъурдлар зегьерлу апIура. ВаритIан мюгькам сагъ’вал хъайи инсанра, гьарган наркотикар ишлетмиш апIуруш, 10 йисантIан артухъ яшамиш шулдар. Хъа гизафдар думутIан ухди йихура. Наркотикар ишлетмиш апIуз хъюгъю садпи йисан гъийихдарин кьадарра цIиб дар, фицики наркоманари марцци дару шприцарихьди рубар йивуру, дурарик сарикан тмунурикна ифдикди тарагъру СПИД, гепатит ва жара уьзрар кучIвру. Гьадму уьзрариан хъана ухди йихуру. Чан бедендихьан аьгь апIуз даршлу кьадар наркотик ишлетмиш апIбаанра хайлин наркоманар йихура. Гизафдар, наркотикдикан чпин асиллувал яваш апIуз даршулайивалиан, вахтсузди йихура. Наркотикарихъди алвер апIрудар ва наркоманар тешкиллу тахсиркарвалин дестйирихъди аьлакьа айидар шулу. Тахсиркрарин арайиъ гъахьи наразивалариан чиб-чпи йивну йихру вахтарра шулу.
Гьаддикан бицIидарихъди сюгьбатар гъайихай. Эгер учвуз наркотикар тувру йишвкан хабар гъабхьиш, айтIан ляхнарин органариз чарасуз мялумат тувай. Гъи наркотик кIуру тIягъвнин асиллувалиъ жарарин бицIир ахънаш, закур думу тIягъюн ичв хулазра гъюз мумкин ву. Гъирагъдиъ мудугъужванай, вижнасузди мугъузанай! Сифтейиан жвуван веледди наркотикар ишлетмиш апIураш-апIурадаш аьгъю апIузра рягьят дар. Гьаддиз абйир-бабар гьарган бицIидарин гъаразнаъ духьну ккунду. Йиз бицIидар ужудар вуйиз, дицибдихъди вердиш дариз, дупну, архаин махьанай. БицIидари ва набалугъари сабпи ражари наркотик фу-вуш аьгъю апIуз кIури, гьеле чиб фициб саягъназ гъюруш лигуз ккунди, ишлетмиш апIуру. Сабпи ражари ишлетмиш апIбан кьяляхъ, кьабул гъабхьиш, набалугъ хъана гьаддихьна гъюру. Ухьуз мялум вуйиси, набалугъариз закурин йигъкан фикир апIуз аьгъдар. Дурарихъанди фикир апIурайидар аьхюдар духьну ккунду.
