Наргиз Гюлечова
ТIюрягъ гъулан культурайин хулан вакиларин иштираквал адарди, Табасаран районадиъ саб важиблу серенжемра кIули гъабхурадар. Дурар республикайин дережайиъ гъахру культурайин мяракйирин, фестиваларин гьаммишандин иштиракчйирра ву. Сураят Гьяжикеримовайи ва Мислимат Гьяжикъаибовайи серенжемариъ апIурайи фольклорин мяълийир табасаранлуйириз лап ужуди таниш ву. Гъи му коллективди албагну, багъри халкьдин культура артмиш апIбан рякъюъ аьхю зегьмет зигура.
ТIюрягъ гъулан культурайин хулан художественный руководителин вазифйир тамам апIурайир Расим Гьарунов ву. Думу хайлин йисари ТIюргъярин кьялан мектебдиъ ккергъбан классарин ва музыкайин дарснан мялимди гъилихну, ва дугъу гьацира жюрбежюр серенжемариъ устадвалиинди мяълийирра апIури гъахьну. Гьамусяаьт Гьаруновди мялимвал гъибтну, чан кьувватар культурайин цирклиъ сарф апIура. 25-пи мартди къайд апIурайи Урусатдин культурайин гъуллугъчйирин йигъахъди аьлакьалу вуди, узу дугъахъди бицIи сюгьбат гъубхунза.
«УрчIвуд йисан мектебдиъ мялимвал апIури гъахьунза. Амма маважиб бицIиб ва сарун хизанра аьхю дубхьнайивализ лигну, душв’ан удучIвуз мажбур гъахьнийза.
Дюзди кIуруш, 2007-пи йисхъанмина культурайин цирклиъ ляхин апIури, сучмрариъ, концертариъ иштирак шули айза. Хъа мектебдиъ ляхин апIруган, дицдар серенжемариз гъягъюз вахт цIибтIан шулдайи. Гьаддиз мектебдиан удучIвуз йикьрар дапIну, культурайин цирклиъди йиз уьмрин рякъ давам апIуз ният ади, гьамина гъафунза.
ТIюргъярин культурайин хулкан варидариз хабар а. Душваъ лихурайи касари гьаммишан баркаллувалиинди чпин ляхин тамам апIуру. Хъа магьа сарун узура дурарихъди сатIиди лихураза. Гьамус учу хъанара артухъ серенжемар гъахури ача», – ккебгънийи гаф-чIал Расим Гьаруновди
«Ич коллектив лап ужуб вуйич. Гьарури чаин али ляхин лап юкIв хъади тамам апIура. ФицибкIа машквар багахь хьуз хъюгъиган, учу дидихьна вахт ккимиди гьязур шулача. Думу ляхниъ учуз мектебдиъ урхурайи баяр-шубарра кюмекчйир ву.
Улихьнаси Сураят бажина Мислимат бажи, мектебдиъ урхурайи баяр-шубарра хъади, республикайин серенжемдиъра иштирак гъахьну. Тамашачйириз варидиз дурари уйнамиш гъапIуб кьабул гъабхьнийи. Серенжемар гъахбалан гъайри, мектебдиъ урхурайидариз жаради вуйи сяътарра улупна. Янаки урхурайидари, культурайин хулаз гъюри, халачи убхуз, ялхънар апIуз дубгъура.
Мидлан савайи, мектебариъ айидарра иштирак духьну, хайлин жара серенжемар гъахурача. Мисал вуди гъадабгъухьа Эбелцан. Гьяйифки, гъи инсанарин му ихь халкьдин машкврахьна вуйи улихьна вахтаринси янашмиш’вал имдар. Улихь йисари, Эбелцан хъубкьруган, вахт ккимиди бицIидари, жигьилари муртйир йивури шуйи. Хъа гьамус инсанар, му машквар хъубкьур кIури, думукьан шадди шулдар. Саб гъапиб, гирами Рамазандин ваз улубкьнайиган, хъа кьюб гъапиб, ич гъул’анси, райондианра хайлин баяри хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ иштираквал апIура. Мидланра гъайри, мусурман чвйир, чйир яшамиш шулайи Палестинара дявдин зулмикк ккайивализ лигну, инсанарин юкIвар лап пашман духьна. Аммаки, дици ву кIури, айи аьдатар ккутIну ккундар. Ихь абйирихьанмина ухьухьна дуфнайи аьдатар гъи ухьу ккутIиш, закур ихь веледариз дурар фйир вушра аьгъдарди хьибди. Гьаддиз, кюгьне табасаран аьдатарин бинайиин дицдар серенжемар тешкил апIузра чалишмиш шулача», – кIура Расим Гьаруновди.
ТIюргъярин культурайин хулан гъуллугъчйири хусуси метлеб айи дявдин операцияйихъди аьлакьалу вуйи серенжемарра тешкил апIури шулу.
«Хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ ич гъул’ан хайлиндар иштирак шула. Ич коллективдиъ айидарин баярра, чвйирра гьадушваъ а. Гьаму темайиз бахш вуди, женгариъ иштирак шулайи баярин адашариз 23-пи феврали, хъа дадйириз 8-пи мартди дих дапIну, гьадрарихъди вуйи серенжемар тешкил гъапIунча саб бицIидиси суфрара ккабалгну, жвуван лап багахьлуйирихъдиси кIваантIан гаф-чIал апIури, гьадрарин гевюл ачухъ апIуб метлеб ади.
Эскрарин абйир-бабарихъди вуйи гюрюшназ мектебариъ урхурайидаризра дих апIури шулча. Думу серенжемарин асас метлеб – бицIидариз ватандаш’валин тербия тувуб, дурарикан закурин йигъан Ватан уьбхюз гьязур вуйи эскрар ктауб ву.
Ич гъулан культурайин хулан коллективди сатIиди апIурайи ляхниин, гъулан поселениейин главайин вазифйир вахтназди вуди тамам апIурайи Амур Гьяжикеримовси, райондин культурайин управлениейин кIулиъ айи Абдулвагьаб Аьбдуловра рази ву. Райондин ва республикайин дережайиъди шулайи серенжемариз дугъу гьаммишан учуз дих апIури шулу, ва учу аьшкьниинди душвариъ иштирак шулача», – аьлава гъапIну Расим Гьаруновди.
Дугъриданра, ТIюргъярин культурайин хал райондин культурайин чешнелу хуларикан саб ву. Душваъ, улихь деврарин яшайишдин аьнтIикьа шей’ар айи ужуб музейра яратмиш дапIна.