Зубайдат Шябанова
Мектебариъ ЕГЭ тувуз улупнайи вахт аьхирихъна гъюра. Выпускникари саки вари чпи кадагънайи предметариан имтигьнар тувну, натижйириз ккилигура. Натижйирра рази шлудар ву. Магьа урус чIалнаан ва математикайиан ЕГЭ-йин натижйир ашкар гъахьну. Табасаран райондин мектебарин хайлин выпускникари думу имтигьнариан заан баллар гъадагъна. Хъа Табасаран райондин гимназияйин выпускница Жигьан Рамазановайикан кIул’инди пуз ккундузуз. Му гюрчег шуру урус чIалнаан гьюкуматдин имтигьян — 100 баллиз, хъа математикайин профилин имтигьян 99 баллиз тувну.
Жигьан му хъуркьуваларихъди Табасаран райондин глава Мягьямед Къурбановди, райондин гимназияйин директор Элина Шихмягьямедовайи, дугъаз дарсар киву мялимари тебрик гъапIну.
«Му хъуркьувалихъди Жигьан, гимназияйин коллектив, иллагьки урус чIалнан ва математикайин мялимар Гьаваханум Байрамялиева, Маида Ханмягьямедова ва гьацира гимназияйин директор Элина Шихмягьямедова тебрик апIуз ккундузуз.
ЕГЭ-йин балларин натижйир ухьуз хабарсуз вуйидар гъахьундар, фицики, Жигьанди мектебдиъ урхурайи йисари райондин ад жюрбежюр олимпиадйириъ лайикьлуди за апIури гъахьну. Думу математикайиан З.Юзбеговдин ччвурнахъ П.Л.Чебышевдин ччвурнахъ хъайи райондин олимпиадйирин, «Пифагор» ва «Илмиз гам» кIуру республикайин дережайин олимпиадйирин ва конкурсарин хайлин ражари гъалибчи ва призер гъахьну», – къайд гъапIнийи райондин главайи.
Элина Шихмягьямедовайи ич сюгьбатнаъ гъапиганси, гимназияйин вари выпускникарин ЕГЭ-йин натижйириин рази хьуз шулу.
«Цци ЕГЭ ич выпускникари кьялан гьисабариинди 70 баллиз тувну. ИкибаштIан, улихьна йисари ЕГЭ-йин кьялан балл 80-85 вуйиган, ццийин улупбар ужудар ву пуз шулдарзухьан. Хъа, дюзди кIуруш, ЕГЭ-йин кьялан балл гьисабназ гъадабгъруган, ученикарин кьадарназ дилигну ккунду. Кьялан балл 80-тIан артухъ вуйи йисари ученикарин кьадарра бицIиб вуйи, цци 26 выпускник ачуз. Дурарин арайиъ ЕГЭ 50-51 баллариз тувдарра, 81, 84, 89 баллариз туву ученикарра а. Учу рази апIурайиб гьадму вуки, ЕГЭ тувуз хъюгъхъанмина гимназияйин ученикарихьан урус чIалнаан ва математикайиан имтигьян тувуз дархьи дюшюш зат гъабхьундар. Думу предметариз учу аьхю фикир туврача. Мидлан гъайри, ич сар ученикди химияйин имтигьнианра 95 балл гъадабгъну.
Хъа эгер ухьу Жигьандин хъуркьуваларикан улхуруш, думу мектебдиъ ккебгъбан классарианмина аьгъювалар гъадагъбиин аьшкь айир вуйи. Чан сарпи мялим Замира Муслимовайихъди сатIиди республикайин олимпиадайиъ сабпи гъалибвал дугъу 4-пи классдиъ урхурайиган гъадабгънийи. ГьадмугантIан учу дугъан мумкинвалариз фикир тувуз хъюгънийча. Ва дидхъанмина думу республикайин хайлин олимпиадйириъ иштирак шули гъахьну», – гъапнийи Элина Шихмягьямедовайи.
«Жигьан Рамазановайиз узу 5-пи классдианмина урус чIал ва литература киври гъахьунза. Пуз ккундузузки, думу мектебдин вари предметариан олимпиадйириъ иштирак шули гъахьну. Мидлан гъайри, дугъаз шиклар зигбаанра ужуб бажаранвал а. Ихь ва харижи уьлкйирин классикарин эсерар дугъу аьхю аьшкьниинди урхуйи. ЕГЭ-йихьна гьязур шулайи вахтари Жигьан чаз аьгъдруб, бегьемди гъавриъ ахъайизкьан вари гьерхри, йиз гъвалахъ шуйи. Жигьандилан гъайри, цци йиз 6-сана ученикари ЕГЭ «хьубдиз» тувнийиз. Дарсарихъ юкIв хъайи ученикар айиган, лихузра аьшкь гъюру. Гъит, дурариз варидариз ягъурлу рякъ ибшри», – гъапнийи ич сюгьбатнаъ гимназияйиъ урус чIал ва литература киврайи мялим Гьаваханум Байрамялиевайи.
ИкибаштIан, му макьала бикIурайган, узу Жигьандихъдира сюгьбат гъубхунза. Чан хъуркьуваларикан гьерхри узу зенг гъапIган, дугъура аьшкьниинди ктибтнийи.
«Мектебдиъ варитIан ккуни дарсарикан саб математика вуйзуз. 4-пи классдиъ урхурайган думу предметдиан республикайин олимпиадайиъ гъалибвал гъадабгъган, му дарснахьна вуйи аьшкь хъана артухъ гъабхьнийиз. Гьаддихъанмина саки гьар йисан олимпиадйириъ иштирак хьуз хъюгъюнза. Пуз ккундузузки, Маида Къафаровнайи математикайин дарс лап маракьлуди кивуйи. Иллагьки дугъан дарсарихьна варидарин гьевес артухъ вуйи.
10-пи классдиъ узу ЕГЭ-йихьна гьязур хьуз хъюгънийза. ИкибаштIан, гъавриъ даршлу, гьял апIуз гъагъи табшуругъарра алахьури гъахьунчуз. Думу дюшюшариъ мялимар учуз хлинццар кирхуз гъидритуз, гевюл ва гьевес зяиф дархьуз кюмек шули гъахьну. Узу туву имтигьнарин баллар иллагьки йиз мялимарин ляхнин натижа ву. Гьацира учу жюрбежюр марафонарин курсариъ, онлайн-мектебариъ иштирак шули гъахьунча.
Математикайин имтигьнин сабпи пайнаъ узу фикир тутрувди, яни табшуругъдиъ ноль гьисабназ гъададабгъди гъитбан натижайиъ 12 балл дивру йишваъ 11 балл дивну. Думу йиз дикъат буш апIувалин гъалатI гъабхьну. Гьадму бицIи дикъатсузвал дайиш, 100 балл гъадабгъуйза.
Имтигьнарин кьяляхъ Москвайин гьюкуматдин Н.Э. Баумандин ччвурнахъ хъайи технический университетдик урхуз кучIвуз ният айиз. Эгер душвак кадрахъиш, технический цирклиан вуйи жара вуздик кучIвруза. Хъа гьеле сабан информатикайиан натижйириз ккилигураза.
Узуз мумкинвал ккабхъну имиди, йиз адаш Къурбандиз, дада Жемиятдиз, узуз дарсар киву мялимариз чухсагъул пуз ккундузуз. Йиз хъуркьуваларик дурарин аьхю пай ка. Дурари узуз гьаммишан дарсар урхуз кюмек туври, аьгъювалари уьмриз вари рякъяр ачухъ апIрайиваликан кIури гъахьну. Дурар гьякь вуйибдиин узу гъи хъана артухъди инанмиш шулаза», — аьлава гъапIнийи Жигьанди ич сюгьбатнан аьхириъ.
Жигьандиз ва ихь имбу вари выпускникариз кIваъ айи хиялар кIулиз удучIвуб, улихь дивнайи метлебарихъ хъуркьуб ва аьгъювалар гъадагъбахьна аьшкь дудрубгуб ккун апIурача.
