Наргиз Гюлечова
Гьаму йигъари Дагъустандин министерствйири 2024-пи йисан гъапIу ляхнарин натижйир йивура. Гьацдар министерствйирикан саб – республикайин промышленностдинна ариш-веришдин министерство ву. 4-пи феврали РД-йин промышленностдинна ариш-веришдин министр Низам Халиловди республикайин журналистарихъди 2024-пи йисандин натижйириз ва 2025-пи йисандин планариз бахш дапIнайи пресс-конференция кIули гъубхну. Серенжем, ккудубшу йисан тамам гъапIу асас ляхнарикан мялуматар кади гьязур дапIнайи видео роликдилан ккебгъну.
Низам Халиловди мялум гъапIганси, 2024-пи йисан 11 вазлин арайиъ республикайин промышленностдин идарйири бюджетдиз тувнайи налогарин кьадар 15 миллиард манат ву. Му кьадар 2023-пи йисахъди тевиган, 7,7% артухъ гъабхьну. Хъа республикайин промышленный гьясиллувалин кьадар 106,5% гъабхьну.
Мидланра гъайри, ккудубшу йисан республикайин аьтрафариин промышленностдин цирклиъ 885 ляхру йишвар ачмиш гъапIну. Гьадму кьадарнакан 442 лихру йишвар, промышленностдин министерствойин уьмриз кечирмиш апIурайи программйирин серенежемарин дахилнаъди ачмиш гъапIдар ву.
«Дагъустан Республикайи аьхиримжи вахтари региондиз инвестицйир жалб апIбан бадали, хайлин зегьмет зигура. Промышленностдин цирклиан республикайиъ кечирмиш апIурайи проектарик кучIвбан бадали тувну ккуни пулин кьадар гизаф вуйивализ лигну, инвесторар думукьан разиди ухьухьна гъюрадар. Вушра, магьа, Дагъустандин Глава Сергей Алимовичди, Урусатдин промышленностдинна ариш-веришчивалин министерствойихъдина «Дагестан Стекло Тара» ООО заводдин кIулиъ айирихъди сатIиди ляхин апIбан бадали, инвестицйирин хусуси метлеб айи контрактар гъийитIну.
Мидланра гъайри, сач Дагъустанди, Узбекистандихъди промышленностдин терефнаанра сатIиди ляхин апIбан йикьрарра йитIна. Гьацира, гьамусяаьт республикайин главайин табшуругъниинди ухьухь интернетдиан масу гъадагъурайи шей’ар жа-жара апIру ОЗОН-дин зурба складдин тикилиш’валин ляхнарра гъягъюра», – гъапну министри.
Низам Халиловди пресс-конференцияйиъ тикилишчивалиъ ишлетмиш апIру материалар гьуркIну адрувалин месэлара гъитIибкIнийи. Дугъан гафариинди, гъи Дагъустанди республикайин агьалйирин тикилишчивалин игьтияжар анжагь 40%-тIан гьуркIрадар. Гьамдихъди аьлакьалу вуди СиртIич гъулахъ кирпчар апIру завод дивуз Табасаран райондин администрацияйи дагнайи 100 миллион манат жалб апIурайи инвесториз алахьурайи читинваларикан арайиз дуфнайи йиз суалра министриз тувунза. Янаки, завод дивуз улупнайи жил, жилин ва мал-мутмуйин ляхнариз лигру министерстсвойин хиликк ккайивалиан думу касдиз читинвалар алахьура.
«Промышленностдин идарйириз учу кюмек апIуз гьаммишан гьязур вуча. Узуз, думу завод дивуз ккунди айи жил наан аш, агъязуз. Мушваъ алахьурайи читинвалар учхьанна гьатмуну министерствойихьан гьял апIуз шлудар дар. Дурар къанундиинди гьял дапIну ккунду. Гъулан мяишатдиъ ишлетмиш апIуз кIури айи жилариин промышленностдин идарйир дивуб къанундиз аькси вуйи ляхин ву. Гъи дурари гьадму жилариин кирпчар апIру завод дивиш, закур гъулан мяишатдиъ ишлетмиш дапIну ккуни жилин ругар чIур шула. Гьарсаб промышленностдин идарйирин гъирагъарихъ 150-300 метр манзил ади гюзчиваликк ккайи, табиаьтдиз зарар даршлу йишварра хъади ккунду. Гьаддиз, промышленностдин ляхин ккебгъайиз, жиларин гьякьнаан вуйи месэла гьял апIуб чарасуз лазим ву, даршсана дицдар инвесторарихьан 2-3 йисандин арайиъ гъазанж гъадабгъуз шулдар. Гьаддиз ккун апIураза гьадму кас учухьна илтIикIуб. Учу дугъаз ич терефнаан шлу кюмек апIидича», – аьлава гъапIну Низам Халиловди.
