Гъябгъюрайи йисан майин вазлиъ газатарин ва журналарин ццийин кьюбпи гьацIаз вуйи подписка кIули гъябгъиди. Узу, Хив райондин гъулариъ подписка апIбахьна фициб гьязурлугъ’вал аш, аьгьвалат фициб вуш суракь апIури, гъуларин почтайин отделенйириз регьбервал туврайи гьякимарихьна илтIикIунза.
Йиз сарпи сюгьбатчи Асккан Ярккарин почтайин начальник Размик Мисриханов вуйи.
– Размик Максимович, гьамусяаьт фициб подписка авуз? Йисандин кьюбпи гьацIаз подписка гъабхбахьна фициб гьязурлугъ’вал аяв?
– Йиз почтайин отделениейик, ич гъул ктарди, Яргъил ва Заан Яракк гъуларра кахьра. Гьамусдиз айи подпискайин фукIа дар, плантIан артухъ дапIнанача. Подписка апIбахьна, йиз фикриан, дици артухъди гьязур хьувал лазим дар. Улихьганси почтайин отделениейиз дуфну, жвуван аьшкьниинди, узуз флану газат, журнал капI, кIуру касар, гьяйифки, гьамус тек-бирра имдар. Маларин духтрарикан, культурайин хулан гъуллугъчйирикан, кьюбиб гъуларин мектебарикан гизаф рази вуза. Саб улхуб-рахубра адарди, дурари вахтниинди подпискара апIури шулузуз ва пулин дакьатаризра саб артухъ ярхи ва кьан апIури шулдар, чухсагъул чпиз! Хъа 10-тIан артухъ касар ляхниъ айи бицIидарин багъдиан ясана 3 кас лихурайи медицинайин гъуллугъчйирикан саб газат, журналкьан подписка дапIнайир адар. Гъирагъдилан кепек гъюри, гьюкуматдин ляхниъ айи мурар гьамци айиган, ляхин-карнаъ адрударикан фу пузахъа? Дурариз гьаму газатдик кайи йиз гафар-чIалариканкьан эсер гъабхьнийиш, ужу шуйи. Мидланра савайи, саспиган гьацдар вахтар шулу, узуз дидикIнайи газатар, журналар ктарди, пландиъ улупнайи кьадарнахъ хъуркьри адруган, йиз жибдиан хъана 3-4 агъзур манат тувну, подписка апIури шулза.
Кьюрпирди ГъуштIларин почтайин начальник Тажудин Агъабаевдихъди сюгьбат гъубхнийза.
– Тажудин Зулкьайдаевич, ичв отделениейиъ подпис-кайин гьял фициб ву? Газат, журнал урхрударин кьадар йислан-йисаз фици дигиш шула?
– Подпискайин аьгьвалат ва газатар, журналар урхрударин кьадар, ухьуз варидариз мялум вуйиганси, йислан-йисаз цIиб шула. Йиз отделениейик кахьрайи ГъуштIларин ва Чювккерин мягьялариъра гьаци ву. Артухъси подпискайиз кюмек апIурайидар мектебарин мялимар ва жвуван, жвувхьан нач кайи мирас-варисдин вакилар ву. Гъи халкьдихьинди илтIикIну, газат бикI, пуз шули имдар. Гьаз гъапиш, гъи вари газатар, журналар, 21-пи аьсрин тIалабариинди электрондин вариантар дапIну, интернетдиъ а. Гьаддиз газат бикI гъапи касдин жавабра тялукьуб ву. Урхуз иштагь айи касди газат хилиз хъубкьайиз аьх апIурадар. Чаз лазим вуйи газатдин, журналин машар дугъу Интернетдиан, Инстаграмдиан, Вацапдиан урхура. Гьаддиз, йиз фикриан, учуз айи подпискайин кьадарра йислан-йисаз цIиб шула. Узу апIурайиб, валлагь, аьхю гаф дариз, ургуб интернетра таза газатдихъ, китабдихъ, журналихъ гьюдюдюхярза. Хъа вари узуси дар, аьхир. Сабсан кIурзавуз, «Дагъправда» ва «Табасарандин нурар» газатар ктарди, миди вуйи газатар, журналар гьич сабра чпин улупнайи вахтназ гъюри шулдар. Янаки, дурар вахтниинди чапдиан удучIвури адар. Мисалназ, кьюб вазлик сабан удубчIвну ккуни журнал шубуб кIуру вазлин аьхириъ гъюру, гьяфтайиъ сабан удубчIвну ккуни газатдин юкьуб нумра вазлин аьхириъ сабси гъюру. Мициб янашмиш`вал гъябкъган, гьелбетда, подпискайизра я иштагьвал, я кьимат гъубзидар, аьхир…
Нубатнан сюгьбатчи Мажвгул гъулан почтайин отделениейин начальник Нажмудин Амурлаев ву.
– Нажмудин Багъдаевич, подпискайин гьякьнаан фу пуз шулвухьан? Ляхниъ фу читинди алабхъуравуз?
– Йиз отделениейик шубуб гъул кахьра: ЧIира, Мажвгул ва Зилдикк. Подпискайин гьякьнаан гьамусди фукIара дар. Пландиъ улупнайибтIан артухъра а. Шубби гъуларинра мектебарин директорариз ва Мажвгул гъулан бицIидарин багъдин заведующийдиз аьхю чухсагъул пуз ккундузуз. Мидланра савайи, миди вуйи гъулариъси дарди, гъуландар почтайихьан ярхлади дариз. Янаки, саб гафниинди пуз ккундузузки, 25-30 газат гьюкуматдин ляхнариъ адрудари дидикIну ачуз. Гьелбетда, ляхнариъ айидарин арайиъ газатдикан гъалабулугъвал кайидарси, дидхьан ярхлаъ айидарра а. Хъа дурарин ярхи суалариз жикъи жаваб вуди, чпин аьхюри дапIнайи ва узухьна хъадапIнайи сиягь улупури шулза – сарун саб артухъ дих-дикI шулдар. Хъа вушра, подпискайиз улихьнасиб кьимат имдар. Гъапиш, газат урхрудар хътругъур, амма, план бегьем даршлу вахтна, йиз маважибдикан киври, план бегьем апIури шулза. Читинди ва гьии дарди фу алабхъури авуз гъапиш, ярхи йигъди гъюру кагъзарина (приказар) ацIру гьякь-гьисабар ва иша тIаъну ккуни шей’ари цIиб бизар апIури шулу. Улихьганси дарди, гьамус почтйирикан бицIи магазнар дапIна. Мидланра савайи, газар-акварихъан вуйи пулар тувбан ляхинра почтайиъ тамам апIура. Яна ляхин гизаф ачуз, хъа пулин (маважибдин) дакьатар айиси ими. Эгер мициб бизарвал адайиш, подпискайихъ хъана хъергуз ва артухъ апIуз шуйи.
Йиз аьхиримжи сюгьбатчи Ургъа гъулан почтайин начальник Фарман Гъафаров ву.
– Фарман Гьяйдарович, Гъурна дерейизди подпискайин гьял фициб ву? Ярхла манзил айивализ дилигди, почта вахтниинди хъубкьри шулин?
– Йиз почтайин отделение Хив райондиъ варитIан аьхюб ву гъапиш, узу гъалатI даршул. Фицики, отделениейиз Фурдагъ, ВертIил, ХурсатIил, Атрик, Ляхла, УртIил, Ккувигъ ва Гьяригъ гъулар дахил шула. Подписка апIбаз Ургъа, Фурдагъ, ВертIил ва Ляхла гъулар дириди ву. Янаки, му гъуларин ужуб подписка ачуз. Хъа миди вуйи гъулариъ яшамиш шулайидар удучIвну гъягъюри, кьадар яваш-явашди цIиб шула. Ярхла манзилназ дилигди, гьар гьяфтайиъ шубубан почтайин машин гъюрачухьна. Эгер ихь райондиъ саб газаткьан дибрикIрайи ва гьюкуматдин ляхниъ айи райондин администрацияйин, образованиейин, культурайин идарйириъ ва ЦРБ-йиъ лихурайидарин терефнаан кюмек айиш, подписка хъана артухъ апIуз шуйи. Чпин гьялал зегьмет ву, хъана гьялал ибшри чпиз! ФукIа кIурадарза. Хъа вушра, гаф саб дапIну, ихь редакцйириз, ихь бабан чIалниинди вуйи газатар – журналариз ухьу кьимат дидривиш, ухьу кюмек дархьиш, хъа шли апIиди, я дурар сарун шлиз лазим ву? Гьюкуматдин ляхниъ йи касди саб газаткьан бикIурдарза кIуруган, вазлиъ гъюрайи бицIирин 200 манат дибисну, думу жарариз фици бикIузахъа??? Дугъриданра, ихь райондиъ сан-гьисаб адру ва газат дибрикIрайи гъуллугъчйирикан тIалаб апIуйиш, валлагь, пландиъ улупнайибтIан кьюб ражари артухъди подписка апIуз шуйи. Хъа гьамус учу Мягьярамкентдин отделениейикна дахил шулача. Душваъ план гъабхьихъан тина гьюкуматдин ляхниъ айидари газат гъибикIнуш, уву яв жибдиан тувнуш, ясана бицIирин 200 манат бисураш, газат эйсийихьна рубкьураш, саб вижнакьан ктар. Анжагъ план бегьем дапIну ккунду.
P.S. Гьюрматлу ватанагьлийир! Учвухьинди илтIикIну, пуз ккундузуз: «Ихь халкьдин газатарихьна, журналарихьна вуйи хатур-гьюрмат ва бабан чIалниинди урхбахьна вуйи иштагь мудубганай!» Гъит, ихь ватанагьлийирин арайиъ, газат гьаз ву, кIуру кас ва газат адру хизан затра дарибшри!