Яшлуйири къайд апIруганси, гьарсаб гьякьикьатдиз кьюб тереф а: ужубра, харжибра. Уж’валнан дигиш’валарихъ хъуркьбан рякъюъра рюгьнан кьувватлували, гьарсари чан чаз айи мумкинваларихъ хъугъували аьхю роль уйнамиш апIура.

 

 

Гъийин девриъ, жямяаьтлугъдин жюрбежюр гъатарин улхбариан кми-кмиди ебхьруганси, хайлин ватандашар фунуб ляхниъра жигьил пишекрарин зигьимлувал, удукьувалар тянкьид апIуз, дурарик тахсир кипуз гьялак шулу. Амма ухьуз гъи хайлин гъудуркьу, ужудар пишекрар вуйи жигьил мялимар, духтрар, экономистар, юристар ахьуз. Хъа дицдар лазимсуз улхбар гъахру касар дибдиан дюз дарувал нубатнан ражари коронавирус уьзрихъди аьлакьалуди арайиз гъафи гьякьикьатдира субут гъапIну.

Ляхнин заан тажруба айи саб жерге пишекрари, 60 йистIан артухъ яшнаъ айидариз уьзур кубчIвбан хатIа артухъди айивалиан, хулариъ эрг’вал йивуз гъитну. Хайлиндар (узу дурарик гьичра тахсир кипрадарза, дюзди гъавриъ ахъуб тIалабра вуйиз) рюгьнан зяифвалиан, жюрбежюр уьзрариан беден зяиф вуйивал себеб дапIну, чпин хушниинди чпикан аьзарлуйир ктауз гъитну, хулариъ дусну. Арайиз гъафи читин аьгьвалатнаъ бегьем мялум дару цIийи уьзрихъди республикайин саки вари больницйириъ сарпидарди женгназ жигьил духтрар удучIвну.

Хив ЦРБ-йин участокдин терапевт Султан Якьубовдиз агьалйирин терефнаан заан гьюрмат а гъапиш, узу ягъалмиш шулдар. Ляхниз гъафи сифте йигълан мина дугъу чав ужур, гъудуркьу пишекар вуйивал аьзарлуйирихьна вуйи янашмиш’валиинди, аьзарлуйир сагъ апIбахьна вуйи хусуси рафтариинди улупну. Коронавирус уьзур кубчIву ватанагьлийир сагъ апIуз ЦРБ-йиъ гьязур гъапIу госпитализра жигьил духтир сарпирди гъушну.

Султан Якьубов 1991 пи-йисан 10-пи июлиъ Хив райондин ЗахитI гъулаъ бабкан гъахьну. 2008-пи йисан багъри гъулан мектеб ккудубкIну, думу ДГМА-йин медицинайин профилактикайин факультетдик урхуз кучIвру. 2014-пи йисан улупнайи академияйиъ «Эпидемиология» пишекарвал гъадабгъбан метлебниинди урхуб интернатурайиъ давам апIуру. Кьяляхъна, 2015-2016-пи йисари, Дербент шагьриъ айи «РД-йин ЦГ и Э» ФБУЗ-диъ эпидемиологди гъилихну. Гьадму йисан жигьил духтир, аьгъюваларин майдан яркьу апIбан гъаразнаъ ади, Ростов шагьрин медицинайин университетдин сагъламвал уьбхбан факультетдик урхуз кучIвру. 2017-пи йисан аккредитация гъабхбан кьяляхъ, дугъаз РГМУ-йиъ участокдин терапевтди лихуз  рякъ ачухъ апIбан сертификатра тувру. Улупнайи йисан октябрь вазлилан мина Султан Якьубов Хив ЦРБ-йиъ участокдин терапевтди лихура.

Ич арайиъ гъабхьи гюрюшдиан мялум шулайиганси, думу сагъламвал уьбхбан рякъюъ хабарсуз инсан дар.

– Инсанариз кюмекнан хил гьачIабккувалтIан сабабнан ляхин сарун жилиин алдаршул. Узу лап бицIивахтналан мина жарариз кюмекназ гъягъюз, аьзият кайириз рягьимлувал улупуз гьялакир вуйза. Яшарихъди му гьиссар анжагъ ижми гъахьну. Белки, думу Аллагьди туву пай вушул!? Дидихъди сабси, узу гьарган духтрарин зегьметнахьна гьюрматлуди янашмиш шуйза. Йиз бабуна дадайира чпин уьмрар медицинайиз бахш гъапIну. Му далилира йиз уьмриъ чан ишигъ ибтну, – гъапну жигьил духтри.

– Султан Якьубович, уву коронавирус уьзур кубчIву ватанагьлийир сагъ апIуз сабпи жергейиъди госпитализ гъушунва. ГучI’вал – гьарсар касдиз хас ву: «уьру» зонайиъ гъушу йигъарикан гъапнийиш ккундийзуз. Уьзрихьан уьрхбан бадали, агьалйириз фицдар насигьятар тувурва?

– COVID-19 уьзрикан яркьуди дарпишра, аьхиримжи вазари уьлкейиъ улхуб вари анжагъ гьаму вирусдикан ву. Дугъриданра, уьзур цIийиб вуйивализ лигну, думу сагъ апIуз лапра гъагъиди алабхъура. Жюрбежюр вирусар, пневмония ухдитIан мялум вуйи, анжагъ мициб саягъниинди тарабгъру вирус гьамусдиз алабхъуб дар. Му уьзур гьарсар касдик жюрбежюр саягъниинди кубчIвра. Сагъ апIбаъра гьарсар аьзарлуйихьна хусуси лигбар тIалаб апIура. Фицики саспидарик уьзур кубчIвувалра мялум дарди, пчIуди улдубчIвура, хъа бязидар диди лап гъагъи гьялназ хура. Коронавирус уьзри духтрарин улихь гьелелиг варжариинди жавабар адру суалар гъитна. Му рякъюъ деринвалиан ляхин гъабхуб гьарсариз чарасуз ву.

«Уьру» зонайиъ духтрарин айтIан гьялнакан гъапиш, душваъ рюгьлувал, лигимвал чарасуз ву. Уьзрин гъагъивализ дилигди, дидиз аьксиди дийигъбаъ духтрин халисвалра а. Душваъ сагъламвалин вакилариз нубатнан ражну чпин пишекарвалин устадвал агьалйирин хайирназ ишлетмиш апIру мумкинвал гъабхьну. Гьарсар сагъ гъахьи аьзарлу чан багахьлуйирихьна кьяляхъ хътакувал учуз варитIан аьхю шадвал ва гъалибвал вучуз. Му геренар варитIан бахтлудар ву, ва думу гьиссар гафариинди аьхиризкьан улупузра удукьудар.

Коронавирусдихъди женгнаъ учIву сагъламвалин пишекри саб вахтнара чIуруваликан фикир дапIну, гучI’вализ кIваъ йишв гъибтну ккундар. Фицики тялукь гьиссари ляхниз анжагъ манигъ’валтIан тувудар.

Му читин вахтна агьалйирихьна илтIикIури, пуз ккундузуз: варитIан асасуб гъалабулугъ’вал ктрабхъувал ву. ГучI’вали, сикинсузвали иммунитет зяифтIан апIудар. Духтрарин насигьятар фикирназ гъадагъну, гьарсар ватандашди ихтиятвал уьбхбаъ аьхю мяна а. Уьзур кубчIвбан сифтейин лишнар арайиз гъафиси, духтрихьна илтIикIувал лазим ву. Сар шликан вуш гъеебхьу саягъниинди уьзур хулаъ сагъ апIуз хъюгъювали аьгьвалат анжагъ гъагъи дережайиз хуру. Уьмуми кьувватариинди му уьзриин инсаният гъалиб шлувалиин, уьлке ислягь шлувалиин инанмиш вуза, – аьлава гъапIну дугъу.