Умгьанат Сулейманова
Дагъустандин гьарсаб милли театрин асас вазифа наслихьан наслихьна рукьурайи багьалу аьдатар, культура, бабан чIал уьбхюб ву. 27-пи мартди вари дюн’яйиъ къайд апIурайи Театрин йигъахъди аьлакьалуди, узу Гьюкуматдин табасаран драмайин театрин директор Аьлимурад Аьлимурадовдихъди багъри театрин яшайишдикан, дидин улихь дийигънайи месэлйирикан бицIи сюгьбат гъубхунза.
Гъи табасаран театрин сабпи нубатнаъ чарасуз гьял дапIну ккуни месэла дидиз цIийи дарамат дивуб ву. Амма 2018-пи йисхъанмина му аьгьвалат анжагъ гафарииндитIан гьял шуладар. Гьамусяаьт табасаран театр ерлешмиш дубхьнайи дарамат абхърайи гьялназ дуфна. 2020-пи йисан театр бинайиан рас дапIну ккундийи. Хъасин цIийи дарамат тикмиш апIуз мясляаьт адабгънийи, ва бюджетдиан му метлебназ 11,7 млн деебтуб планламиш гъапIнийи. Театр тикмиш апIбаз тахминан 235 млн манат лазим ву. Амма гьаз-вуш табасаран театрин дарамат тикмиш апIуз бюджетдиъ пул гьубкIундар, ва йисан-йисан му ляхин кьяляхъ вахтназ илдипура.
Театрин директор Аьлимурад Аьлимурадовди му аьгьвалатнан гьякьнаан комментарий тувнийи.
«2001-пи йисан Дагъустан Республикайин Правительствойин къарарниинди Гьюкуматдин табасаран театр арайиз гъафну. Театрин сарпи директор Къудратдин Аьшуров вуйи. 2014-пи йисхъанмина театрин кIулиъ узу аза. Дугъриданра, гьамусяаьт табасаран драмтеатрин дараматдиъ ляхин апIуб лап хатIалу ву. Ккудубшу йисан ноябрь вазли театрин дараматдин саб цал гьадабхъну. Думуган дишла РД-дин культурайин министерствойиан экспертарин комиссияйи, йишв’ина дуфну, гъабхьибдиз кьимат тувнийи. Театрин дарамат 2025-2026-пи йисариз дивуз гаф тувну. Тамашачйирси, узура, коллективдихъди сабси, думу ляхниз ккилигурача.
Театрин коллективдиз вахтназ вуди репетицйир гъахру йишв Дербент шагьриъ ерлемиш дубхьнайи Лезгйирин театриъ улупна. Мициб гьялназ дилигди, театрин артистари йисандин план гьятта артухъдира кади тамам гъапIну. Дурариз фаркьвал адар, наан лихурушра, асас метлеб чпин ляхин кIулиз адабгъуб ву», – гъапнийи табасаран театрин директории.
– Аьлимурад Асланбегович, уву театрин кIулиъ ади, 10 йис тамам шула. Гьаму вахтнан арайиъ театрин ляхниъ фицдар дигиш’валар гъахьну?
– Дигиш’валарикан улхуруш, ужуб аьхю, апIру ляхнин гъавриъ айи коллектив тешкил гъабхьну. Аьхю пай артистариз «Дагъустан Республикайин культурайин лайикьлу гъуллугъчи» ччвурар тувна. Урусатдин жюрбежюр пIипIариъ яшамиш шулайи ихь ватанагьлийирин теклифариинди кми-кмиди регионариз спектаклар хьади гъягъюри шулча. Дурари учу ужуб тешкиллувалиинди, лап маниди кьабул апIуру. Дурариз ва театрин имбу тамашичйиризра кIваантIан чухсагъул пуз ккундузуз.
Гьацира учу вари коллективдиинди жара театрарин теклифариинди дурарин спектаклйириз лигуз гъягъюри шулча. Артистариз миди чпин гъарашугъарин тажрубайихъди таниш хьуз мумкинвал тувру, ляхниъра аьхю кюмек апIуру.
Иншаллагь, табасаран драмтеатрин цIийи дарамат дивхъан, коллективдин артистар хъанара артухъ хьиди. Аьлава вуди пуз ккундузуз, театрин искусствойиин юкIв али, учухь лихуз ният айи, ужуди урхурайи ва ужуди бабан чIал аьгъю баяр-шубариз артистар хьуз, урхбан тешкилатарик кауз кюмекра апIурча.
– Театрин дараматдин пис гьялнакан вуйи ихь гъийин сюгьбат аьхиримжиб ибшри, Аьлимурад Асланбегович. Хъа ражари учуз увухъди театрин цIийи дараматдиъ гюрюшмиш хьуб кьисмат ибшри. Увуз ва коллективдиз яратмиш’валин рякъюъ хъана заан хъуркьувалар ккун апIурача, кIваъ айи вари хиялар кIулиз удучIвривучв.