9-пи июндиъ республикайин правительствойин председателин 1-пи заместитель Нюсрет Уьмаров ва РД-йин экономикайинна аьтрафарин армиш’валин министр Руслан Аьлиев журналистарихъди гюрюшмиш гъахьну.
Серенжемдин метлеб – 3-5-пи июндиъ Санкт-Петербургдиъ кIули гъубшу Вари халкьарин экономикайин форумдиъ (ПМЭФ-2021) вахтназ вуди республикайин Главайин вазифйир тамам апIурайи Сергей Меликовра кIулиъ ади иштирак гъабхьи Дагъустандин делегацияйи гъубху ляхнин натижйир йивувал вуйи. Нюсрет Уьмаровди мялум гъапIганси, ПМЭФ-2021 – регионарин арайиъ аьлакьйир йитIуз ужуб майданси, аьхю дережайиинди алвер апIурайи тешкилатариз, дилаварчи касариз, чпин шей’ар масу тувбан бадали, муштарйир агуз ва дурарихъди йикьрар йитIуз ужуб йишв ву.
– Форумдин дахилнаъди Сергей Меликовди шубуб йикьрариин къул гъизигну, – ктибтнийи Нюсрет Уьмаровди.
– Ярослав областдинна Дагъустан Республикайин арайиъ гъийитIу йикьрари кьюбиб регионарин экономикайин цирклариъ (туризмдин, гъулан мяишатдин, ЖКХ-йин, образованиейин, илимдин ва промышленностдин цирклариъ) сатIиди, кьюбиб терефаризра файда кади ляхин гъабхуз мумкинвал тувди. Ригъдин энергия гьясил апIру «Hevel» кIуру компанйирин дестейин ва Дагъустандин арайиъ гъийитIу йикьрариз асас вуди, 2022-2024-пи йисариз «Hevel» тешкилатди Дагъустандиз, 15 мегаватт гьясил апIури, ригъдин аквнахъди лихру электростанцйир тикмиш апIбан бадали, 3,6 млрд манат инвестицйир деетиди. Шубубпи йикьрар Санкт-Петербургдин «Газпром газомоторное топливо» компанияйихъди гъийитIну. Йиз фикриан, му лап мяналу йикьрар ву, фицики республикайиъ ГСМ-дин сурсатар масу туврайи цирклиъ арайиз дуфнайи къайда му йикьрари ужувлан терефнахъинди дюз апIиди – республикайиз машинарихъ хъубзру ерийин газ гъибди. Компанияйиз чпин терефнаан 2022-пи йисан ихь республикайиъ швнуб-саб заправкйир дивуз ккунди а. Хъа республикайин терефнаан ухьу дурариз кьабул гъахьи, гизаф машинар гъягъру рякъярихъди хъайи жилар тувну ккунду.
Пуз ккундузузки, гъийин йигъаз ихь республикайиъ ужуб ерийин ГСМ масу туврайи, дидхъан жавабдарвал гъабхурайи заправкйир гьелелиг адар», – гъапну Нюсрет Уьмаровди.
Конференцияйиъ иштирак гъахьи РД-йин экономикайинна аьтрафарин армиш’валин министр Руслан Аьлиевди къайд гъапIганси, гъийин йигъаз Дагъустан Республика цифровизация жигьатнаан лап кьяляхъ хъа. Гьаддиз дилаварчи касарихьан чпин алвер апIурайи шей’ар, сурсатар вахтниинди духну, масу тувуз шуладар – документар хилихъди ацIну, дурар ахтармиш апIайиз, хайлин вахт гъябгъюра.
«Форумдин дахилнаъди Сергей Аьлимовичди республикайиз гъюрайи инвесторариз ва дилаварчйириз «саб вуйи унчIв» яратмиш апIбан табшуругъ тувнийи. Дидин кюмекниинди, вахт ва дакьатар уьрхюри, хайлин налогарин, таможняйихъди аьлакьалу ва имбу месэлйир гьял апIуз хьибди. Гьамди республикайиз инвестицйир жалб апIуз иштагьра артухъ хьуз гъибтди.
Аьхиримжи вахтари инвестицйир жалб апIбан рейтингдиинди, Урусатдин субъектарин арайиъ Дагъустан Республика лап кьяляхъ хъайи. Гьамусяаьт Дагъустан 70-пи йишвлан 17-пи йишв’ина за дубхьна. Асас себеб – сач коронавирусдихъди аьалакьалу вуди дилаварчивалин цирклиъ пландиинди дару ахтармишар гъахуз дархьиди, 200 миллиард манатдин журум апIбан пулин дакьатар бизнесдиъ гъузну. Гьамдиинди гъи республикайихьна вуйи хъугъ’вал артухъ гъабхьну», – аьлава гъапIну рес-публикайин экономикайинна аьтрафарин артмиш’валин министри.
