Новость на родном

Словарь чIалнан девлетхана ву

Гюльнара Мягьямедова Январин вазли къайд апIру йигъарин арайиъ гафарин мяна баян апIру (толковый) словарин йигъра а. 1751-пи йисан дюн’яйиъ сабпи «Илмарин, искусствйирин ва сяняаьткарвалин энциклопедияйин ясана гафарин мяна баян апIру словарин» сабпи том чапдиан удубчIвнийи. Думу китабдиъ айи гафар уч гъапIдар французар Дени Дидро ва Жан Лерон Д’Аламбер вуйи. Хъа дидин кьяляхъ 30 йисандин арайиъ...

Новость на родном

Из истории селения Хурик

Магомед Гасанов, профессор, доктор исторических наук На севере Табасарана, на границе с Кайтагом расположено сел. Хурик (Хюрикк). Недалеко находятся села Ханаг, Ругуж, Пилиг, Цантил, Дживживарик (этого селения теперь уже нет), Гурхун, Хустиль Табасаранского района, а также Пиляки, Кирцик, Элтин, Джавгат и др. Кайтагского района. Как рассказывают старожилы, свое название селение Хурик получило от основателя Кухрука...

Новость на родном

БицIидариз бабан чIалниинди мультфильм улупну

Мейлан Нежефов 17-пи январь вари дюн’яйиъ бицIидари ва живанари цIийиб адабгъувализ бахш вуйи йигъси къайд апIура. Гьамдихъди аьлакьалуди гъийин макьала ихь бицIидариз вуйи мультфильм бабан чIалназ илтIибкIбан темайиз бахш апIурахьа.   ЦIийи йисаз улихьна йигъари Дербентдин 12-пи мектебдиъ, Табасаран райондин гимназияйиз дахил шулайи бицIидарин багъдиъ (Хючнаъ), ТIаттил гъулан мектебдиъ ва Хив «Ромашка» ччвур али бицIидарин...

Новость на родном

Кьасум халуйин насигьят

Тажутдин ТIагьиров Узура хялижвди гъушур вуйза, узухьнара гъюри шуйи. Саб ражари гьаци хялижвди гъягъбан гьякьнаан учухьна гъафи ич эмейин жилир ТIюргъярин Кьасум халуйи гьамциб насигьят тувнийзуз: – Ичв гъул’ан жара гъулаз хялижвди гъягъруган, жибдиъ пул адарди мигъибтан, хулаъ пул адарш, гъуншдихьан бурж апIин. – Дици гьаз гъапива? гьерхза узу, — хялижвди гъушуриз пул гьаз герек...

Новость на родном

Вахт адапIай хушлуди ва мянфяаьтлуди

Гюльнара Мягьямедова Гьар йисан 8-пи январиъ Урусатдиъ бицIидариз вуйи фильмйирин йигъ къайд апIури шулу. Думу йигъ ккудубшнушра, кIваин апIувал ихь вазифа ву. 1946-пи йисан 8-пи январиъ, Ватандин Аьхю дяви ккудубкIбан кьяляхъ, Ленинграддиъ (гьамус Санкт-Петербургдиъ) бицIидариз вуйи сабпи кинофестиваль ачмиш гъабхьнийи. Гьаддихъанмина фестиваль аьдатнаъ убчIвну, ва фестивали гьар йисан бицIидариз ужударсдар фильмйир уч апIура.   БицIидарин...

Новость на родном

Литературайин маш

Инкъилабдиз улихьна вуйи табасаран литературайиъ диндихъди аьлакьалу эсерарин гъатну лайикьлу йишв дибиснади гъабхьну.Зюрдгъярин Гьясну ва дугъан бай Гьяжимягьямедди, Зюрдгъярин Гьяжи-Сяидри (I), Гурхъарин Зиявутдинди, Халгъарин Наврузбег-эфендийи ва ччвурар мялум дару авторари ислам диндикан, шариаьтдикан, Кьур’андин ва гьядисариъ алахьру сюжетарикан, дюн’яйин фанаваликан, ибадат дапIну ккуниваликан назмар, кьасидар, турки ва жара жанрариъ дидикIнайи эсерар яратмиш гъапIну. Советарин гьюкум...

Новость на родном

Табасаранская легенда о мёртвой сестре и о семи братьях-богатырях

Гаджиибрагимов М. А., Табасаранский р-н, с. Гувлиг «Прошлое бывает слишком тяжёлым для того, чтобы повсюду носить его с собой. Иногда о нём стоит забыть ради будущего» (Дж. Роулинг) Почему я вернулся к этой теме опять? Из газеты «Зори Табасарана» (№48, 1 декабря 2023 года) я узнал о предложении членов Региональной национально-культурной автономии табасаранов (РНКАТ) к...

Новость на родном

«Кьяляхъ хътакувал. БицIидар. Сарпидар» проектдиъ иштирак гъахьну

Наргиз Гюлечова Дагъустан Республикайиъ «Дагъустан» ГТРК-йина «Сарпидарин гьяракат» кIуру тешкилатди сатIиди «Кьяляхъ хътакувал. БицIидар. Сарпидар» проект юрутмиш гъапIну. Проектдиъ иштирак шулайидар 14-17 йисариина яшар духьнайи живанар вуйи. Думу проектдин асас вазифа – аргъаж шулайи насларин арайиъ, XIX аьсрин вахтариз хъадакну, бицIи Ватандихьна, багъри гъулахьна ккунивал артмиш апIуб, дурарихьди тарихдикан, географияйикан, халкьдин культурайикан ва аьдатарикан аьгъю...

Новость на родном

Жвул’арин мист рас апIуз федеральный дакьатар лазим ву

Наргиз Гюлечова Жвул’арин мист ва дидихъ хъайи минара – табасаран архитектурайин уьмарат – дабгъура, дидин цаларикан шибар ктахьура, цалариъ шид убчIвра, думу уьбхбан бадали кьатI’и уьлчмйир кьабул апIуб лазим ву, кIури, аьхиримжи йисари ихь ватанагьлийир редакцияйиз саб-швнуб ражари илтIикIнийи. Дагъустан Республикайин культурайин ирс уьбхбан Агентствойин гьаму йисандин ляхнин натижйириз бахш дапIнайи конференцияйиъ узу гьаму месэлайин...

Новость на родном

Главайихьан Баркаллувалин кагъзар

14-пи декабриъ Мягьяч-гъалайиъ ерлешмиш дубхьнайи Къумукъ театриъ махлукьатлу мялуматарин вакиларихъди вуйи серенжем кIули гъубшну. Думу мярака Расул Гьямзатов бабкан духьну 100 йиз тамам хьпаз бахш дапIнайи серенжемарин дахилнаъди, СМИ-йин вакиларин арайиъ кIули гъубшу «Расул Гьямзатов – Ватан кIваъ ади аьсрар» конкурс аьхирихъна гъюбаз бахш дапIнайиб вуйи. Му серенжемдиъ Дагъустан Республикайин Главайин къарарниинди цIиб улихь вахтна...